Blog

Haben ve Sein Arasındaki Farklar Nelerdir

İngilizcenin to have ve to be’si Almancada haben ve sein olarak karşımıza çıkmakta velhasıl kelam gelelim haben ve sein arasındaki farklar nedir sorusunu cevaplamaya.

Haben ve Sein Arasındaki Farklar

Haben ve sein fiilleri, Almancanın en çok kullanılan iki fiilidir. Bu iki fiil tek başlarına kullanılabildikleri gibi yardımcı fiil olarak da kullanılmaktadır.

⭐ “Sein” fiili, Türkçede “olmak” anlamına gelir ve varlık veya durum belirtmek için kullanılır. Örneğin:

  • Er ist ein Lehrer. (O öğretmendir.)
  • Wir sind müde. (Biz yorgunuz.)

Yardımcı fiil olarak kullanıldığında ise aşağıdaki görevleri ifade eder:

  1. Perfekt (di’li geçmiş zaman)
  2. Plusquamperfekt (mişli geçmiş zaman)
  3. Futur II (gelecekte bitmiş zaman)
  4. Passiv (edilgen çatı)
  5. Zustandspassiv

“Haben” fiili, Türkçede “sahip olmak” anlamına gelir ve genellikle mülkiyeti, sahipliği veya bir şeyin varlığını ifade etmek için kullanılır. Örneğin:

  • Ich habe ein Auto. (Bir arabam var.)
  • Ich habe eine Hund (Bir köpeğim var.)

Yardımcı fiil olarak kullanıldığında ise aşağıdaki görevleri ifade eder:

  1. Perfekt (di’li geçmiş zaman)
  2. Plusquamperfekt (mişli geçmiş zaman)
  3. Futur II (gelecekte bitmiş zaman)
  4. Passiv (edilgen çatı)

Peki benzer görevleri ifade edebilen bu iki yardımcı fiilin birbirlerinden ayrılan özellikleri nelerdir? Yani birtakım fiiller yardımcı fiil olarak sein ile çekimlenirken neden bazıları haben ile çekimleniyor?

Almancada yardımcı fiil olarak “haben” ve “sein” kullanımı arasındaki fark, genellikle eylemin türüne ve anlamına bağlıdır. İki yardımcı fiil de Perfekt (geçmiş zaman) ve Plusquamperfekt (miş’li geçmiş zaman) gibi kiplerin oluşturulmasında kullanılır.

⭐ Haben ile Perfekt oluşturma: Çoğu durumda, perfekt yapılırken “haben” yardımcı fiil olarak kullanılır. Özellikle geçişli fiiller (nesne alan fiiller) ve durum belirten fiiller yardımcı fiil olarak haben alır. Örnekler:

  • Ich habe gegessen. (Yemek yedim.) (essen = yemek yemek ➡️ durum belirtiyor)
  • Du hast geschlafen. (Uyudun.) (schlafen = uyumak ➡️ durum belirtiyor)

Sein”ile Perfekt oluşturma: Haben ile kıyasla oldukça az bazı fiiller yardımcı fiil olarak “sein” kullanır. Bunlar genellikle hareket veya durum değişikliği ifade eden fiillerle birlikte kullanılır. Bu tür fiiller, genellikle geçişsizdir (nesne almayan fiiller). Örnekler:

  • Er ist gegangen. (O gitti.) (gehen = gitmek ➡️ hareket fiili)
  • Sie sind angekommen. (Onlar geldiler.) (ankommen = gelmek ➡️ hareket fiili)

Genel olarak hareket bildiren eylemlerde Perfekt yardımcı fiil olarak sein’ın ilgili şahıs zamirlerine göre çekimi kullanılmakta. Ayrıca Perfekt yardımcı fiil olarak sein’ı kullananlar düzensiz fiillerdir. Yani diyebiliriz ki eğer bir fiil düzenli bir fiilse Perfekt yardımcı fiili haben olacaktır. Bir fiilin düzenli olup olmadığını anlamak için bazı ipuçlarından yararlanılır. İlgili sayfaya giderek bir fiilin düzenli olup olmamasını ayırt edebilirsiniz.

Peki neye göre Perfekt yardımcı fiil olarak sein ya da haben alıyor bu fiiller diye sorarsak şöyle bir cevabımız olacaktır; bir yerden ayrılarak herhangi bir yana doğru yapılan bir hareket, bir ilerleyiş veya bir yere doğru gidiş gösteren fiiller Perfekt yardımcı fiil olarak sein yardımcı fiilini kullanır.

Ayrıca durum değişikliği, belirten “erimek”, “çiçek açmak” gibi bir durumdan diğer bir duruma geçiş gösteren fiiller de benzer şekilde Perfekt yardımcı fiil olarak sein alır. Burada bunun herhangi bir hareket değil de yalnız yukarıda belirtildiği gibi, bir yerden veya bir yere doğru bir hareket, bir ilerleme olması gerektiğini belirtmek isteriz.

Haliyle hareket bildiren eylemleri tanıtmamız da icap eder: Öznenin kendi iradesi dışında geçirdiği değişimi bildiren fiillere hareket bildiren (oluş) fiiller denir. Oluş fiillerinde daha çok “zaman içerisinde kendiliğinden olma” söz konusudur (sararmak, solmak gibi).

Almanca demek istisnalar demek olduğu için bu kuralın da istisnası vardır ve hiçbir hareket, durum değişikliği göstermemesine rağmen bleiben (kalmak) gibi Perfekt yardımcı fiili olarak sein kullanan bazı örnekler mevcuttur.

Özetle, “haben” ve “sein” arasındaki fark, yardımcı fiil olarak kullanıldıklarında, eylemin türüne ve anlamına bağlı olarak belirginleşir. “Haben” çoğunlukla geçişli ve durum belirten fiillerle, “sein” ise hareket veya durum değişikliği ifade eden geçişsiz fiillerle kullanılır.

Umarım sunulan bilgiler hem yararlı olmuş hem de anlaşılır bir şekilde ifade edilmiştir. Herhangi bir noktada belirsizlik yaşarsanız, bir hata bulduğunuzu düşünürseniz, bir kelimenin yanlış yazıldığını fark ederseniz, lütfen yorum yaparak bunu belirtiniz. Zira ne kadar dikkatli hazırlanmış olursa olsun, hataların yapılabildiğini fark edebiliyoruz. Görüşleriniz ve katkılarınız, bu tür hataları düzeltmemiz için büyük önem taşıyor. İyi çalışmalar dilerim. ❤️

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu

😔 Reklam Engelleyicisi 😔

Sitenin varlığını sürdürebilmesi adına, Reklam engelleyicinizi kapatmanızı rica ediyoruz. Mahcubuz ama desteğiniz çok önemli 🙏