Almancada Haben Fiili Kullanımı
Almancada sahiplik yaparken, bir şahıs veya bir cismin herhangi bir şeye sahip olduğunu anlatmak için, bu şahıs veya cismi gösteren kelimenin yanına malik olmak, sahip olmak anlamına gelen haben fiili getirilir.
Haben Fiili ile Sahiplik Anlatımı
Bir şeye sahip olduğunu Türkçede var ile de ifade ettiğimizden birebir çeviriden ziyade uygun olan çeviriyi kullanmalıyız.
Haben fiili düzensiz bir fiil olmasından ötürü ikinci ve üçüncü tekil şahıslarda özel bir durum gösterir ve fiil kökünde ses değişikliği olur. Aşağıdaki tabloda haben fiilinin şimdiki zamana göre çekimi listelenmiştir.
Zamir | Haben |
---|---|
ich ben | habe sahibim, var |
du sen | hast sahipsin, var |
er/sie/es o | hat sahiptir, var |
wir biz | haben sahibiz, var |
ihr siz | habt sahipsiniz, var |
sie onlar | haben sahipler, var |
Sie siz, sizler | haben sahipsiniz, var |
❗ Haben Türkçeye sahip olmak şeklinde çevrilir. Ancak gündelik yaşamda genellikle sahibim, sahipsin,… yerine benim var, senin… var şeklinde cümleler kullanılır. Bu yüzden uygun olan çeviriyi kullanmanızı tavsiye ederim.
Thomas hat einen Hund.
Thomas bir köpeğe sahip.
Thomas’ın bir köpeği var.
❗ Almancada haben fiili, Verben mit Akkusativ olarak adlandırılan ismin -i hali fiillerinden biridir. Haliyle haben fiiliyle beraber kullanılan nesneler Akkusativ formatta olur.
Türkçeye çevrilirken Türkçedeki gibi nesneye -i hali gelmemesi (adam ➡️ adamı) kafa karışıklığı oluşturabilir. Dillerin yapısındaki bu ayrılık aklınızı karıştırmamalıdır.
Bu yüzden, “haben” fiili ile bir cümle kurarken fiilden sonra gelen ismin (sahip olunan şeyi gösteren isim) ismin -i halinde bulunmasına dikkat ediniz.
⭐ Aşağıdaki tabloda, nesnelerin Nominativ ve Akkusativ formatlarındaki artikel kullanımları derlenmiştir:
Hal | eril | dişil | nötr | çoğul |
---|---|---|---|---|
Nominativ | der ein kein | die eine keine | das ein kein | die – keine |
Akkusativ | den einen keinen | die eine keine | das ein kein | die – keine |
Haben fiili ile sahiplik anlatımı yapılan örnek cümleler aşağıda derlenmiştir:
🇩🇪 Thomas hat ein Haus.
🇹🇷 Thomas’ın bir evi var.
🇩🇪 Der Lehrer hat ein Auto.
🇹🇷 Öğretmenin bir otomobili var.
🇩🇪 Anna hat eine Scwerster.
🇹🇷 Anna’nın bir kız kardeşi var.
🇩🇪 Ich habe einen Hund.
🇹🇷 Benim bir köpeğim var.
Haben fiiliyle olumsuz bir cümle yaparken kein, keine kullanılır. Haben fiili daima -i halindeki isimlerle kullanıldığından artikeli der olan isimler keinen olarak olumsuz yapılır, das olan isimler kein, die olan isimler de keine olarak olumsuz yapılır.
Çoğul halde bulunan isimler de die artikeli aldığından olumsuz yapılırken keine olur. Türkçeye ise olumlu cümle “… var” olarak çevirilirken olumsuz cümle “… yok” olarak çevrilir.
🇩🇪 Ich habe keinen Hut.
🇹🇷 Bir şapkam yok.
🇩🇪 Ich habe keine Blume.
🇹🇷 Bir çiçeğim yok.
🇩🇪 Ich habe kein Pferd.
🇹🇷 Bir atım yok.
🇩🇪 Er hat keine Autos.
🇹🇷 Onun otomobilleri yok.
❗ Haben fiili Almancada sein fiiliyle beraber en çok kullanılan fiillerden biridir. Zira aynı zamanda yardımcı fiil olarak kullanılması onun kullanım sıklığını da arttırmaktadır. Ancak yardımcı fiil olarak kullanıldığı zaman cümledeki “sahip olmak, var” anlamına gelen esas anlamını yitirir.
🇩🇪 Ich habe einen Hund gesehen. (Perfekt)
🇹🇷 Bir köpek gördüm. (Geçmiş zaman)
❗ Yukarıdaki cümlemizde “einen Hund” olması “haben” yardımcı fiilinden kaynaklı değildir. Bilakis “sehen” fiilinin de “Akkusativ” nesne gerektirmesi nedeniyle olmuştur.
Haben Fiiliyle Yapılan Deyimsel Fiiller
Haben ile yapılan deyimler, Almanca konuşulan bir ortamda oldukça sık kullanılır ve bu nedenle Almanca öğrenen birisi için bunları öğrenmek oldukça önemlidir.
Almanca | Türkçe |
---|---|
Angst haben | Korkmak |
Durst haben | Susamış olmak |
Hunger haben | Aç olmak |
Recht haben | Haklı olmak |
Unrecht haben | Haksız olmak |
Zeit haben | Zamanı olmak |
Lust haben | İstekli olmak |
Mut haben | Cesur olmak |
Glück haben | Şanslı olmak |
Pech haben | Şanssız olmak |
Spaß haben | Eğlenmek |
Sorge haben | Endişe etmek |
Vorhaben haben | Bir planı olmak |
Schuld haben | Suçlu olmak |
Mitleid haben | Acımak |
Yukarıdaki tabloda yaygın kullanılan 15 deyimsel fiili listeledik. Aşağıdaki örnek cümleleri inceleyiniz:
🇩🇪 Sie hat Angst vor Spinnen.
🇹🇷 Örümceklerden korkar.
🇩🇪 Ich habe Durst.
🇹🇷 Ben susadım.
🇩🇪 Er hat Hunger.
🇹🇷 O aç.
🇩🇪 Du hast Recht.
🇹🇷 Haklısın.
🇩🇪 Sie hat Unrecht.
🇹🇷 O haksız.
🇩🇪 Hast du Zeit?
🇹🇷 Zamanın var mı?
🇩🇪 Ich habe Lust auf ein Eis.
🇹🇷 Bir dondurma yemek istiyorum.
🇩🇪 Er hat viel Mut.
🇹🇷 O çok cesur.
🇩🇪 Wir haben Glück gehabt.
🇹🇷 Şanslıydık.
🇩🇪 Ich habe Pech gehabt.
🇹🇷 Şanssızdım.
🇩🇪 Sie haben Spaß.
🇹🇷 Onlar eğleniyorlar.
🇩🇪 Ich habe Sorge um dich.
🇹🇷 Senin için endişeleniyorum.
🇩🇪 Was hast du vor?
🇹🇷 Ne planlıyorsun?
🇩🇪 Du hast Schuld.
🇹🇷 Suçlusun.
🇩🇪 Ich habe Mitleid mit ihm.
🇹🇷 Ona acıyorum.
Merhaba emeğiniz için teşekkür ederim bir cümlede dikkatimi çekti. Er haben eine Schule. Bu cümlede hat çekimi olması gerekmiyor mu
Evet, hat olacak. Geri dönüş için teşekkürler. Gerekli düzenlemeler yapılmıştır.
Tekrar merhaba Haben Akkusativ konusunda bu cümleyi gördüm.
Unser Haus hat zehn Fenster. Unser Genitiv çekim de kullanılır diye görmüştüm yanılıyormuyum teyit ederseniz sevinirim.
Merhabalar! Öncelikle “Unser Haus hat zehn Fenster.” cümlesini inceleyelim. Bu cümlede “Unser Haus” bir özne olarak kullanılıyor ve bu nedenle Nominativ halde kullanılmıştır. “Unser” kelimesi burada iyelik sıfatı olarak kullanılmış ve nötr bir isim olan “Haus” için kullanılmıştır.
“Unser” kelimesi Genitiv halinde de kullanılabilir, ama bu durumda iyelik sıfatının çekimi değişir. Örneğin: “Das Fenster unseres Hauses” (Evimizin penceresi) cümlesinde “unseres” Genitiv formunda ve yine nötr bir isim olan “Haus” için kullanılmıştır.
Sonuç olarak, “Unser” kelimesi hem Nominativ hem de Genitiv hallerinde kullanılabilir, ama hangi halde kullanıldığına bağlı olarak iyelik sıfatının (Unser) eğilimi değişir. Cümledeki kullanımına göre doğru eğilimi seçmek önemlidir.
“ich habe Hunger” ve “ich habe durst” örneklerini de kullanıp anlatsaydınız keşke. zira asıl buradaki kullanımları bizler için kafa karıştırıcı oluyor.
Gerekli güncellemeler yakında yapılacak. Tavsiye için teşekkürler
Mobil uygulamanız var mı acaba?
Üzerine çalışmaktayız. Şu aralar zaman kıtlığı yaşıyoruz :/