Almanca Soru Zamirleri (Interrogativpronomen)

Almanca “soru zamirleri “(Interrogativpronomen), isim soylu kelimelerin yerini soru yoluyla tutan zamirlerdir.

Almanca Soru Zamirleri

“Soru zamirleri,” isim soylu kelimelerin yerini soru yoluyla tutan zamirlerdir demiştik. Burası konumuz açısından oldukça önemli, burayı iyice anlamalısınız. Sanırım bunu bir örnek üzerinden anlatırsam anlaşılır olacaktır.

Diyelim ki Almanya’da tanıştığınız arkadaşınız Lena Türkiye’ye tatile gelsin ve sizinle buluşmak istesin. Bunu duyan kız arakdaşınız da size: “Kim Türkiye’ye geldi, niçin geldi, o kim, sen o kızı nereden tanıyorsun, nasıl tanıştınız, niye geliyor?” minvalinde bir sürü soru sorsun. İşte bu sorulardan yalnızca “Kim Türkiye’ye geldi?” sorusu ismin yerini (Lena) tuttuğu için zamir olmaktadır. Diğerleri başka bir konumuz olan soru kelimelerini anlatmaktadır.

Almancada soru zamiri olarak kullanılan kelimeler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Interrogativpronomen	Soru Zamiri
wer	1. kim
was	1. ne
welcher	1. hangi
was für ein	1. hangi 2. ne tür

Evet, zamirler için isimlerin yerini tutan dil bilgisi elemanları demiştik. Bundan dolayı isimler gibi çekime maruz kalırlar. Dolayısıyla çekimli hallerini de öğrenmemiz gerekir. Tek tek zamirlerimiz üzerinden bu çekimleri inceleyelim:

Almancada “Wer” Zamiri

Hal Durumu	Tekil	Çoğul
Nominativ	wer kim	wer kim(ler)
🇩🇪 Wer hat das gesagt? 🇹🇷 Bunu kim söyledi? 🇩🇪 Wer kommt zur Party? 🇹🇷 Partiye kim geliyor?
Akkusativ	wen kimi	wen kim(ler)i
🇩🇪 Wen rufst du an? 🇹🇷 Kimi arıyorsun? 🇩🇪 Wen hast du eingeladen? 🇹🇷 Kimi davet ettin?
Dativ	wem kime	wem kim(ler)e
🇩🇪 Wem hast du das Buch gegeben? 🇹🇷 Kitabı kime verdin? 🇩🇪 Wem gehört diese Tasche? 🇹🇷 Bu çanta kime ait?
Genitiv	wessen kimin neyin	wessen kim(ler)in ney(ler)in
🇩🇪 Wessen Idee war das? 🇹🇷 Bu kimin fikriydi? 🇩🇪 Wessen Buch ist das? 🇹🇷 Bu kimin kitabı?

Almancada “Was” Zamiri

Almancada “was” zamirinin çoğul hali yoktur; bu zamir sadece tekil nesneler ve olaylar için kullanılır.

Hal Durumu	Tekil	Çoğul
Nominativ	was ne	–
🇩🇪 Was ist das? 🇹🇷 Bu ne? 🇩🇪 Was hast du gekauft? 🇹🇷 Ne satın aldın? 🇩🇪 Was bedeutet dieses Wort? 🇹🇷 Bu kelime ne anlama geliyor?
Akkusativ	was neyi	–
🇩🇪 Was hast du gesehen? 🇹🇷 Ne gördün? 🇩🇪 Was hast du gestern gemacht? 🇹🇷 Dün ne yaptın? 🇩🇪 Was hast du auf dem Tisch gelegt? 🇹🇷 Masanın üzerine ne koydun? 🇩🇪 Was hast du gegessen? 🇹🇷 Ne yedin?
Dativ	wem neye	–
Genitiv	wessen neyin	–

❗ Türkçede “neye, neyin” gibi “-e” hali ve “-in” halinde olan soru zamirleri olsa da benzeri Almancada yoktur. En azından “was” ile anlatılmaz.

❗ Çoğul nesneler için “was” yerine “welche” zamirini kullanmak doğrudur. Ancak bazı cümlelerde “was” zamirini, belirli bir şey değil, genel bir kategori anlattığı için kullanabiliriz.

🇩🇪 Was sind deine Pläne für das Wochenende?
🇹🇷 Hafta sonu için ne planın var?
🇹🇷 Hafta sonu için planların ne?

Almancada “Welche” Zamiri

Almancada “welche” zamirinin çekimi ve örnek cümleleri aşağıdaki tabloda verilmiştir:

Hal Durumu	Eril (der)	Dişil (die)	Nötr (das)	Çoğul (die)
Nominativ	welcher hangi	welche hangi	welches hangi	welche hangileri
🇩🇪 Welches ist dein Lieblingsgericht? 🇹🇷 En sevdiğin yemek hangisi? 🇩🇪 Welches ist die richtige Antwort, A oder B? 🇹🇷 Doğru cevap hangisi, A mı B mi?
Akkusativ	welchen hangisini	welche hangisini	welches hangisini	welche hangilerini
🇩🇪 Welches möchtest du kaufen? 🇹🇷 Hangisini satın almak istersiniz? 🇩🇪 Welches hast du heute schon erledigt? 🇹🇷 Bugün hangisini yaptın?
Dativ	welchem hangisine	welcher hangisine	welchem hangisine	welchen hangilerine
🇩🇪 Welchem hast du mehr Aufmerksamkeit geschenkt? 🇹🇷 Hangisine daha çok dikkat ettin? 🇩🇪 Welchem hast du den Vorzug gegeben? 🇹🇷 Hangisini tercih ettin? 🇹🇷 Sorunun kaynağı ne? 🇩🇪 Welchem der beiden Kandidaten hast du deine Stimme gegeben? 🇹🇷 İki adaydan hangisine oy verdiniz?
Genitiv	welches hangisinin	welcher hangisinin	welches hangisinin	welcher hangilerinin
🇩🇪 Welches der beiden Bücher hat den niedrigeren Preis des Buches? 🇹🇷 İki kitaptan hangisinin fiyatı daha ucuzdur?

❗ Almancada “welche” zamiri, genellikle “Nominativ” ve “Akkusativ” halde kullanılır.