Almancada Edilgen Çatı: 1

Almancada edilgen çatı, konusuna girmeden önce edilgenliği tanıtmakta fayda var: Eğer bir cümlede özne yoksa, sadece birisi tarafından yapılan iş ve bu yapılandan etkilenen şey varsa bu cümle Passiv (Edilgen) bir cümledir.

Haliyle de bir cümlede özne varsa ve bu özne cümledeki fiilin gösterdiği işi yapıyorsa bu cümleye Aktiv (Etken) bir cümle denir.

Almancada Edilgen Çatı: das Passiv

Pasif cümleleri kullanarak, eylemi gerçekleştiren öznenin değil, gerçekleştirilen eylemin vurgulandığından emin olursunuz. Edilgen çatı genellikle özne bilinmediğinde, açıkça tanımlanamadığında veya önemsiz olduğunda kullanılır.

Örneğin, “Kimmich öffnet die Tür.” (Kimmich kapıyı açıyor.) Cümlesinde cümlede işi yapan “Kimmich”, yapılan iş ise “kapının açılmasıdır”. Bu cümle Aktive bir cümledir, çünkü öznesi vardır ve fiili yapan bu öznedir.

Eğer bu cümle “Kapı açılıyor” şeklinde söylenseydi, farkedileceği gibi bu cümlede işi kimin yapmış olduğu söylenmemiş, sadece yapılan iş verilmiştir.

Passiv cümlelerde özne bulunmaması, öznenin ya bilinmemesinden ya da önemli olmamasındandır. Önemli olan sadece yapılan iş ve bu işten etkilenen nesnedir. Bu cümlelerde fiillerden önce gelen isimler birer özne değil, fiilden etkilenen isimler, yani dilbilgisi deyimiyle nesnelerdir.

Haliyle iki tip cümle vardır. Birincisi işi yapanın yani öznenin (önemli olduğu için bulunduğu) cümlelerdir. Almanca dilbilgisinde bu tip cümlelere Aktiv cümleler denir:

Kimmich ortayı açtı. Robben golü attı. Ribery asist yaptı

Diğer tip cümleler ise, özneleri (belli veya önemli olmadığı için) bulunmayan cümlelerdir. Almanca dilbilgisinde bu tip cümlelere de Passiv cümleler denir:

Orta açıldı. Gol atıldı. Asist yapıldı.

Passiv Präsens: Edilgen Çatı (Şimdiki Zaman)

Passiv cümlelerde kullanılan fiiller, fiillerin Partizip Perfektleri ve werden yardımcı fiilinin birlikte kullanılmasıyla meydana gelirler. Werden fiili şimdiki zamandaki şahıslara göre çekimlenir. Şimdiki zamanda edilgen çatıyı “werden” yardımcı fiili ve ana fiilin geçmiş ortacı ile oluşturuyoruz.

Partizip Fiil

werden

schreiben yazmak	geschrieben werden yazılmak
machen yapmak	gemacht werden yapılmak
sehen görmek	gesehen werden görülmek

einen Fisch kochen > Der Fisch wird gekocht.

Cümle kurulurken werden yardımcı fiili cümlenin öznesine göre şimdiki zaman kurallarına çekimlenir. Ardından da cümlenin ana fiili Partizip Perfekt haline getirilip cümlenin en sonuna gönderilir.

Werden Fiilinin Şimdiki Zaman Çekimi

Şahıs Zamirleri	Werden
ich	werde
du	wirst
er/sie/es	wird
wir	werden
ihr	werdet
sie/Sie	werden

Aktiv	Passiv
Ich brate die Kartoffel. Patates kızartırım.	Die Kartoffel wird gebraten Patates kızartılıyor.
Ich esse die Birnen. Armutları yerim.	Die Birnen werden gegessen Armutlar yenir
Ich schneide den Knoblauch. Sarımsakları kestim.	Der Knoublauch wird geschnitten. Sarımsak kesildi.

1- Nesne

2- Werden Şimdiki Zaman Çekimi

3-Tamamlayıcı

4-FiilPartizip

🔊	Der Brief wird geschrieben. Mektup yazılıyor.
🔊	Dieses Zimmer wird, jedem Morgen gereinigt. Bu oda her sabah temizlenir.
🔊	Dieses Zimmer wird jeden Morgen nicht gereinigt. Bu oda her sabah temizlenmez.
🔊	Unser Haus wird heute nicht verkauft. Evimiz bugün satılmıyor.
🔊	Die Bücher werdea in diesem Büro übersetzt. Kitaplar bu büroda tercüme edilir.

Eylemi kimin yaptığı hakkında bilgi eklemek isterseniz von (+ dative) kullanabilirsiniz.

🔊	Der Kaffee wird von der Kellnerin serviert. Kahve garson tarafından servis edilir.