A2 Seviye

Almancada Sıfatların -i Hali Çekimleri ve Özellikleri

Bu yazımızda Almancada sıfatların -i hali çekimleri nasıl yapılır onu inceleyeceğiz. Bu konuyu çalışmak için muhakkak ismin yalın halinde sıfatların aldığı çekim ekleri konusunu çalışmanızı tavsiye ediyoruz.

Almancada Sıfatların -i Hali Çekimleri

Bildiğiniz üzere sıfatlar, isimlerin ya da diğer sıfatların önüne gelerek onları miktar, sıra, konum, renk, biçim, bıraktığı izlenim gibi çeşitli yönlerden tanımlayan, tarif eden “tanımlayıcı” kelimelerdir. Sıfatlar cümlede yüklem görevinde bulunabildiği gibi bir ismin önüne gelerek de kullanılmaktadır. Örneğin:

🇩🇪 Das Auto ist klein. (Araba küçüktür.)
🇩🇪 Das kleine Auto. (Küçük araba.)

Yukarıdaki örneklerden de anlaşılacağı üzere Almancada sıfatlar bir isimle beraber kullanıldıklarında çekim eki almaktadır. “Peki, bu ekleri neye göre almaktadır?”

Sıfatların aldıkları çekim ekleri, önüne geldikleri ismin cinsiyet, sayı ve hal durumuna bağlı olarak şekillenmektedir. Biz bu yazımızda ismin -i halinde sıfatların aldıkları çekim eklerini inceleyeceğiz.

İsmin -İ Halinde Almanca Sıfat Çekimleri

Almancada sıfat çekimleri, güçlü çekim (Starke Beugung), zayıf (Schwache Beugung) ve karışık (Gemischte Beugung) olmak üzere üç şekilde olmaktadır.

-İ Halinde Halde Güçlü Çekim

Bu çekim, herhangi bir artikel veya sahiplik zamirleri (mein, dein, sein, vb.) kullanılmadığında uygulanır. Yani, herhangi bir artikel olmadan kullanılmış isimlerle beraber eğer bir sıfat kullanılırsa aşağıdaki gibi çekimlenir.

HALERİLDİŞİLNÖTRÇOĞUL
Nominativgroßergroßegroßesgroße
Akkusativgroßengroßegroßesgroße

Yukarıdaki tablolardan da anlaşılacağı üzere ismin -i halindeki sıfatın sahip olduğu çekim ekleri “der” artikeli dışında yalın halindeki çekimle aynıdır.

➡️ Eril isimleri tanımlayan sıfatlar için “-en” (den)
➡️ Dişil isimleri tanımlayan sıfatlar için “-e” (die)
➡️ Nötr isimleri tanımlayan sıfatlar için “-e” (das)
➡️ Çoğul isimleri tanımlayan sıfatlar için “-en”

🇩🇪 Ich sehe großen Baum.
🇹🇷 Büyük ağacı görüyorum.
🇩🇪 Ich liebe große Stadt.
🇹🇷 Büyük şehri seviyorum.
🇩🇪 Ich brauche großes Haus.
🇹🇷 Büyük ev gerekiyor.
🇩🇪 Ich kaufe große Äpfel.
🇹🇷 Büyük elma alıyorum.

Fakat unutmayın ki, bu yapı genellikle edebi veya şiirsel metinlerde kullanılır. Günlük konuşma dilinde pek tercih edilmez.

-İ Halinde Zayıf Çekim

Bu çekim, belirli bir artikel (der, die, das) veya başka bir belirleyici (dieser, jener vb.) ile birlikte kullanıldığında uygulanır. Aşağıdaki tabloda sıfatın önüne geldiği ismin belirli artikeline göre aldığı ekler gösterilmiştir:

HALERİLDİŞİLNÖTRÇOĞUL
Nominativder großedie großedas großedie großen
Akkusativden großendie großedas großedie großen

Yukarıdaki tablolardan da anlaşılacağı üzere ismin -i halindeki sıfatın sahip olduğu çekim ekleri “der” artikeli dışında yalın halindeki çekimle aynıdır.

➡️ Eril isimleri tanımlayan sıfatlar için “den …-en
➡️ Dişil isimleri tanımlayan sıfatlar için “die …-e”
➡️ Nötr isimleri tanımlayan sıfatlar için “das …-e”
➡️ Çoğul isimleri tanımlayan sıfatlar için “die …-en”

🇩🇪 Ich habe den leckeren Hamburger gegessen. (der Hamburger)
🇹🇷 Lezzetli hamburgeri yedim.
🇩🇪 Ich habe die leckere Pizza gegessen. (die Pizza)
🇹🇷 Lezzetli pizzayı yedim.
🇩🇪 Ich habe das leckere Ei gegessen. (das Ei)
🇹🇷 Lezzetli yumurtayı yedim.
🇩🇪 Ich habe die leckeren Birnen gegessen. (die Birne, n)
🇹🇷 Lezzetli armutları yedim.

-İ Halinde Karışık Çekim

Genellikle “ein”, “kein” gibi belirsiz artikel ya da sahiplik zamirleriyle (mein, dein, sein, vb.) birlikte kullanıldığında karışık çekim uygulanır.

HALERİLDİŞİLNÖTRÇOĞUL
Nominativein großer
kein großer
mein großer
eine große
keine große
meine große
ein großes
kein großes
mein großes
✖️
keine großen
meine großen
Akkusativeinen großen
keinen großen
meinen großen
eine große
keine große
meine große
ein großes
kein großes
mein großes
✖️
keine großen
meine großen

❗ Belirsiz artikel (ein-eine) çoğul halde kullanımı yoktur.

Yukarıdaki tabloya baktığımızda ismin -i halinde belirsiz artikele sahip isimlerin önüne gelen sıfatlar isimlerin cinsiyetine göre sıfatlara şu ekler gelir:

➡️ Eril isimleri tanımlayan sıfatlar için “einen …-en” (den)
➡️ Dişil isimleri tanımlayan sıfatlar için “eine …-e” (die)
➡️ Nötr isimleri tanımlayan sıfatlar için “ein …-es” (das)
➡️ Keine ile kullanılan çoğul olumsuz tanımlayan sıfatlar için “-en”

🇩🇪 Thomas hat einen jungen Vater. (der Vater)
🇹🇷 Thomas’ın genç bir babası var.
🇩🇪 John hat eine kleine Katze. (die Katze)
🇹🇷 John’un küçük bir kedisi var.
🇩🇪 Anna hat ein blaues Handy. (das Handy)
🇹🇷 Anna’nın mavi bir cep telefonu var.
🇩🇪 Hier gibt es keine großen Häuser. (das Haus, ..er)
🇹🇷 Burada büyük evler yok.

⭐ Tablomuzdan da anlaşılacağı üzere eğer isim, iyelik sıfatı (mein, dein …) ile kullanılmışsa sıfatımız yine belirsiz artikeller gibi çekimlenir.

🇩🇪 Ich benutze meinen alten Computer nicht. (der Computer)
🇹🇷 Eski bilgisayarımı kullanmıyorum.
🇩🇪 Ich habe deine große Pizza gegessen. (die Pizza)
🇹🇷 Senin büyük pizzanı yedim.
🇩🇪 Ich habe mein neues Handy verloren. (das Handy)
🇹🇷 Yeni telefonumu kaybettim.
🇩🇪 Ich habe Thomas meine alten Schuhe gegeben. (der Schuh, e)
🇹🇷 Eski ayakkabılarımı Thomas’a verdim.

Kısaca sıfatların yalın halde ve -i halinde aldıkları ekleri özetlersek:

HALERİLDİŞİLNÖTRÇOĞUL
Nominativgroßer
der große
ein großer
kein großer
mein großer
große
die große
eine große
keine große
meine große
großes
das große
ein großes
kein großes
mein großes
große
die großen
✖️
keine großen
meine großen
Akkusativgroßen
den großen
einen großen
keinen großen
meinen großen
große
die große
eine große
keine große
meine große
großes
das große
ein großes
kein großes
mein großes
große
die großen
✖️
keine großen
meine großen

Umarım sunulan bilgiler hem yararlı olmuş hem de anlaşılır bir şekilde ifade edilmiştir. Herhangi bir noktada belirsizlik yaşarsanız, bir hata bulduğunuzu düşünürseniz, bir kelimenin yanlış yazıldığını fark ederseniz, lütfen yorum yaparak bunu belirtiniz. Zira ne kadar dikkatli hazırlanmış olursa olsun, hataların yapılabildiğini fark edebiliyoruz. Görüşleriniz ve katkılarınız, bu tür hataları düzeltmemiz için büyük önem taşıyor. İyi çalışmalar dilerim. ❤️

2 Yorum

  1. Merhaba,siteniz çok güzel. Bir önerim olacak. -i hali,-e hali gibi gibi tanımlar akıl karıştırıcı olabilir zaten tam karşılamıyor direk akkusativ, dativ yazmak daha mantıklı olduğunu düşünüyorum.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu

😔 Reklam Engelleyicisi 😔

Sitenin varlığını sürdürebilmesi adına, Reklam engelleyicinizi kapatmanızı rica ediyoruz. Mahcubuz ama desteğiniz çok önemli 🙏