Almancada Sıfatların -i Hali Çekimleri ve Özellikleri

Bu yazımızda Almancada sıfatların -i hali çekimleri nasıl yapılır onu inceleyeceğiz. Bu konuyu çalışmak için muhakkak ismin yalın halinde sıfatların aldığı çekim ekleri konusunu çalışmanızı tavsiye ediyoruz.

Almancada Sıfatların -i Hali Çekimleri

Bildiğiniz üzere sıfatlar, isimlerin ya da diğer sıfatların önüne gelerek onları miktar, sıra, konum, renk, biçim, bıraktığı izlenim gibi çeşitli yönlerden tanımlayan, tarif eden “tanımlayıcı” kelimelerdir.

Sıfatlar cümlede tek başına bulunabildiği gibi bir ismin önüne gelerek de kullanılmaktadır:

Das Auto ist klein. (Araba küçük.)
Das kleine Auto. (Küçük araba.)

Yukarıdaki örneklerden de anlaşılacağı üzere Almancada sıfatlar bir isimle beraber kullanıldıklarında çekim ekleri almaktadır.

Sıfatlar aldıkları bu çekim ekleri önüne geldikleri ismin cinsiyet, sayı ve hal durumuna bağlı olarak şekillenmektedir. Biz bu yazımızda ismin -i halinde sıfatların aldıkları çekim eklerini inceleyeceğiz.

Yukarıdaki tablolardan da anlaşılacağı üzere ismin -i halindeki sıfatın sahip olduğu çekim ekleri der artikeli dışında aynıdır.

➡️ Eril isimleri tanımlayan sıfatlar için “-en” (den)
➡️ Dişil isimleri tanımlayan sıfatlar için “-e” (die)
➡️ Nötr isimleri tanımlayan sıfatlar için “-e” (das)
➡️ Çoğul isimleri tanımlayan sıfatlar için “-en”

Ich habe den leckeren Hamburger gegessen. (der Hamburger)
Lezzetli hamburgeri yedim.
Ich habe die leckere Pizza gegessen. (die Pizza)
Lezzetli pizzayı yedim.
Ich habe das leckere Ei gegessen. (das Ei)
Lezzetli yumurtayı yedim.
Ich habe die leckeren Birnen gegessen. (die Birne, n)
Lezzetli armutları yedim.

Şimdi de belirsiz artikeli olan bir isim geldiğinde sıfatımızın aldığı eki inceleyelim:

❗ Belirsiz artikel (ein-eine) çoğul halde kullanılmaz. Ancak olumsuz versiyonu olan kein-keine çoğul halde kullanılabilir.

Yukarıdaki tabloya baktığımızda ismin -i halinde belirsiz artikele sahip isimlerin önüne gelen sıfatlar isimlerin cinsiyetine göre sıfatlara şu ekler gelir:

➡️ Eril isimleri tanımlayan sıfatlar için “-en” (den)
➡️ Dişil isimleri tanımlayan sıfatlar için “-e” (die)
➡️ Nötr isimleri tanımlayan sıfatlar için “-es” (das)
➡️ Keine ile kullanılan çoğul olumsuz tanımlayan sıfatlar için “-en”

Thomas hat einen jungen Vater. (der Vater)
Thomas’ın genç bir babası var.
John hat eine kleine Katze. (die Katze)
John’un küçük bir kedisi var.
Anna hat ein blaues Handy. (das Handy)
Anna’nın mavi bir cep telefonu var.
Hier gibt es keine großen Häuser. (das Haus, ..er)
Burada büyük evler yok.

⭐ Eğer isim, iyelik sıfatı (mein, dein …) ile kullanılmışsa sıfatımız yine belirsiz artikeller gibi çekim ekleri alır. İyelik sıfatlarına sahip çoğul isimlerin önüne gelen sıfatlara “-en” ekini ekleriz.

Ich benutze meinen alten Computer nicht. (der Computer)
Eski bilgisayarımı kullanmıyorum.
Ich habe deine große Pizza gegessen. (die Pizza)
Senin büyük pizzanı yedim.
Ich habe mein neues Handy verloren. (das Handy)
Yeni telefonumu kaybettim.
Ich habe Thomas meine alten Schuhe gegeben. (der Schuh, e)
Eski ayakkabılarımı Thomas’a verdim.

Kısaca sıfatların yalın halde ve -i halinde aldıkları ekleri özetlersek:

Artikel	Nominativ	Akkusativ
der (eril)	-e	-en
die (dişil)	-e	-e
das (eril)	-e	-e
die (çoğul)	-en	-en
ein kein mein… (eril)	-er	-en
eine keine meine… (dişil)	-e	-e
ein kein mein… (nötr)	-es	-es
eine keine meine… (çoğul)	-en	-en

Örnek cümleler:

Anna hat einen netten Mann im Park kennengelernt. Anna parkta kibar bir adamla tanıştı.

Jane trug heute ihren neuen Rock. Jane bugün yeni eteğini giydi.

Magst deine Mutter deine neue Freundin? Annen yeni kız arkadaşını seviyor mu?

Thomas hat ein neues Fahrrad gekauft. Thomas yeni bir bisiklet aldı.