Almancada Haftanın Günleri

Bu dersimizde Almancada haftanın günlerini öğreneceğiz. Günlük hayatta sıkça kullanılan bu kelimeler, takvimleri okumaktan plan yapmaya kadar birçok durumda işimize yarar. Haliyle, Almanca öğrenmeye yeni başlayanların öncelikli öğrenmesi gereken kelimelerdendir. Dolayısıyla, cümle içinde nasıl kullanıldıklarını ve yaygın ifadeleri de keşfedeceğiz.

Almancada Haftanın Günleri Nelerdir?

Almancada haftanın yedi günü aşağıdaki tabloda, kısaltmaları ve telaffuz butonlarıyla beraber derlenmiştir:

Wochentage		Günler
🔊 der Montag	Mo.	Pazartesi	Pzt.
🔊 der Dienstag	Di.	Salı	Sal.
🔊 der Mittwoch	Mi.	Çarşamba	Çar.
🔊 der Donnerstag	Do.	Perşembe	Per.
🔊 der Freitag	Fr.	Cuma	Cum.
🔊 der Samstag	Sa.	Cumartesi	Cmt.
*🔊 der Sonnabend	Sa.	Cumartesi	Cmt.
🔊 der Sonntag	So.	Pazar	Paz.

Yukarıdaki tabloyu incelediğinizde dikkat etmeniz gereken noktaları şu şekilde özetleyebiliriz:

• Almancada günler, İSİM kökenli kelimeler oldukları için cümle içerisinde “baş harfi” daima BÜYÜK harfle yazılır ve DER artikeli ile kullanılır.
• Almancada günlerin büyük çoğunluğu Türkçede GÜN anlamına gelen “der Tag” kelimesinden faydalanılarak oluşturulmuştur. Dolayısıyla, birleşik kelimelerdeki kural gereği bu isimler çekimlenilirken TAG kelimesini baz alır.
• “Cumartesi” anlamında “der Samstag“ ve “der Sonnabend“ kelimeleri kullanılmıştır. Her iki kelime de cumartesi anlamına gelse de yaygın olarak “der Samstag” kelimesi kullanılmaktadır.
• Almancada günlerin kısaltılmış formlarını ezberlemenize gerek yok çünkü çok kolay; günlerin ilk iki harfini yazıp noktayı koyup geçin.

❗Almanca günler her ne kadar “der” artikeli ile kullanılsa da genel olarak bir cümlede bahsi geçen gün net olarak belli değilse artikel kullanılmasına gerek yoktur.

❗Günümüzde “Samstag” Almancanın standart formunda yaygın olarak kullanılmaktadır. Buna karşılık “Sonnabend” ise daha çok Kuzey Almanya’daki bölgelerde kullanılmaya devam etmektedir. Ancak güney Almanya, Avusturya ve İsviçre’de “Sonnabend” neredeyse hiç kullanılmaz.

Almancada günleri ezberlemek başlarda zor geliyorsa onları ritmik bir şekilde tekrar etmenizi tavsiye ederim. Hatta şarkıya dönüştürebilirsiniz. Her ne kadar çocukların günleri daha kolay hatırlamasına yardımcı olsa da yetişkinler de bu yöntemi kullanarak günlerin Almancalarını kolayca ezberleyebilir.

Almancada Günlerin “An” Edatıyla Kullanımı

Almancada belirli bir günde meydana gelen olayları ifade etmek için cümle içinde “an“ edatıyla beraber kullanılmaktadır. “An” edatı zaman bildirme görevindeyken ismin “-e” hali olan “Dativ“ olarak kullanılır. Bundan dolayı “der + Gün” ifadesi “an dem + Gün” şeklinde çekimlenir ve “am + Gün” şeklinde kısa formu yazılır. Örneğin; “der Montag” ➡️ “an dem Montag” ➡️ “am Montag.” Tablo üzerinden inceleyebilirsiniz:

am Montag	Pazartesi günü
am Dienstag	Salı günü
am Mittwoch	Çarşamba günü
am Donnerstag	Perşembe günü
am Freitag	Cuma günü
am Samstag	Cumartesi günü
am Sonnabend	Cumartesi günü
am Sonntag	Pazar günü

🇩🇪 Ich habe am Freitag einen Termin.
🇹🇷 Cuma günü bir randevum var.
🇩🇪 Mein Geburtstag ist am Sonntag.
🇹🇷 Doğum günüm Pazar günü.
🇩🇪 Am Mittwoch habe ich Deutschunterricht.
🇹🇷 Çarşamba günü Almanca dersim var.

Almancada Günün Bölümleri (die Tageszeiten)

Aşağıdaki tabloda, Almancada günün bölümleri fikir vermesi açısından yaklaşık saat aralıklarıyla beraber derlenmiştir:

Kelime	Anlamı	Saat Aralığı
der Morgen	sabah	06:00 – 09:00
der Vormittag	öğleden önce	09:00 – 12:00
der Mittag	öğle	12:00 – 14:00
der Nachmittag	öğleden sonra	14:00 – 18:00
der Abend	akşam	18:00 – 23:00
die Nacht	gece	23:00 – 03:00
die Mitternacht	gece yarısı	03:00 – 06:00

🇩🇪 Ich trinke morgens Kaffee.
🇹🇷 Sabahları kahve içerim.
🇩🇪 Abends sehe ich fern.
🇹🇷 Akşamları televizyon izlerim.
🇩🇪 Nachts ist es sehr ruhig.
🇹🇷 Geceleri çok sessiz olur.

Almanca cümlelerde günün bölümlerini anlatan çeşitli zarfları görmeniz kesin. Dolayısıyla bunları görüp haftanın günleri ile karıştırmanız muhtemel. Bunlar Almancadaki günün bölümlerine “-s“ eki eklenerek yapılır ve zarf oldukları için KÜÇÜK HARFLE yazılır. Tablo üzerinden göstereyim:

Kelime	Anlamı
morgens	sabahleyin, sabahları
vormittags	öğleden önceleri
mittags	öğleyin, öğleleri
nachmittags	öğleden sonraları
abends	akşamleyin, akşamları
nachts	geceleyin, geceleri
mitternachts	gece yarısı

🇩🇪 Nachmittags gehe ich spazieren.
🇹🇷 Öğleden sonraları yürüyüşe çıkarım.
🇩🇪 Abends lese ich ein Buch.
🇹🇷 Akşamları kitap okurum.
🇩🇪 Nachts ist es ruhig in der Stadt.
🇹🇷 Geceleri şehir sessiz olur.

Tıpkı Türkçede olduğu gibi Almancada da gün ifadelerinde çeşitli zaman anlatan zarflar kullanılmaktadır. Bu zarflardan yaygın kullanılanlarını aşağıdaki tabloda derledim:

Kelime	Anlamı
vorgestern	dünden önceki gün evvelki gün evvelsi gün
gestern	dün
heute	bugün
morgen	yarın
übermorgen	yarından sonraki gün öbür gün ertesi gün

🇩🇪 Heute ist Montag.
🇹🇷 Bugün Pazartesi.
🇩🇪 Morgen ist Dienstag.
🇹🇷 Yarın Salı.
🇩🇪 Übermorgen ist Donnerstag.
🇹🇷 Yarından sonraki gün Perşembe.
🇩🇪 Gestern war Sonntag.
🇹🇷 Dün Pazar günüydü.
🇩🇪 Vorgestern war Samstag.
🇹🇷 Evvelsi gün Cumartesiydi.

Almanca cümlelerde günlerle beraber kullanılan birtakım zarflar bulunmaktadır. Bunları öğrenmeniz cümlelere aşinalık kazanmanızı sağlayacaktır. Bunlardan yaygın kullanılanları aşağıdaki tabloda derledim:

Kelime	Anlamı
jeden	her
nächsten	sonraki, önümüzdeki
letzten	geçen
vorigen	önceki

🇩🇪 Nächstes Wochenende machen wir einen Ausflug.
🇹🇷 Gelecek hafta sonu geziye çıkacağız.
🇩🇪 Letzte Woche war ich krank.
🇹🇷 Geçen hafta hastaydım.
🇩🇪 Jeden Montag gehe ich ins Fitnessstudio.
🇹🇷 Her Pazartesi spor salonuna gidiyorum.
🇩🇪 Vorige Woche hatten wir Ferien.
🇹🇷 Önceki hafta tatildeydik.

Yazı daha fazla uzamaması adına Almancada aylar ve mevsimler ayrı yazılarda derlenmiştir.