Almancada isimleri çoğul yapma için isimlere çeşitli ekler getirilir ve isimlerin önlerinde bulunan artikel değişim gösterir. Almancada artikeller konusunda istisnasız tüm isimlerin çoğulunun artikelinin “die” olduğunu belirtmiştik. Bu konumuzda ise Almancada isimler çoğul yapılırken isimlerde meydana gelen değişimler gösterilecektir. Türkçeye nazaran Almancada çoğul yapma karışık bir konudur. Bu durumun kullanım sıklığına bağlı olarak zamanla aşılacağını düşünüyoruz.
Almancada İsimleri Çoğul Yapma Kuralları
Bu tekil halinde isimleri çoğul hale getirmek için ismin son harfine göre göre pratik kurallar vereceğiz. Aşağıdaki kuralları iyi çalıştığınız taktirde bir çok ismi kendi kendinize çoğul yapabilirsiniz.
*Son harfleri, -sel, -tel, -ler, -le, -ner, -en, -erl, -lein olan kelimelerin tekili ile çoğulu aynıdır. Bu kelimeleri çoğul yaparken kelimede hiçbir değişiklik yapılmaz. Aynı kelime hem tekil hem de çoğul için kullanılır. Bu kural sadece artikeli der veya das olan tüm kelimeler için kullanılır.
*Son harfleri -ich, -rich, -icht, -ig, -bold, -ing, -ing, -ing, -nis, -sal olan kelimelerin çoğulu, tekil halinin sonuna -e herfi getirilerek yapılır.
*Son harfleri -er ve -el olup da artikeli “die” olan kelimeler sonlarına -en ya da -n harfleri getirilerek çoğulmasını. Bu kurala sadece “Tochter” ve “Mutter” kelimeleri uymaz.
*Son harfleri –schaft, –lei, –heit, –keit, –rei, –in, –ung olan kelimeler, sonlarına –en veya –n harfleri getirilerek çoğul yapılır.
*Artikeli der ya da da olup olmak “tum” takısı ile biten isimleri çoğul yapmak için sonuna –er takısı getirilir ve kelimedeki sesli harfler de üzerlerine nokta alarak incelir.
Sonuna -e harfi alarak çoğul olan bazı isimler;
| TEKİL HAL | ÇOĞUL HAL |
|
Der Bleistift Kalem |
Die Bleistifte Kalemler |
|
Das Pferd At |
Die Pferde Atlar |
|
Der Hund Köpek |
Die Hunde Köpekler |
|
Der Tisch Masa |
Die Tische Masalar |
|
Das Lehrstück Ders |
Die Lehrstücke Dersler |
Sonuna -n veya -en takısı alan bazı isimler;
| TEKİL HAL | ÇOĞUL HAL |
|
Die Blume Çiçek |
Die Blumen Çiçekler |
|
Die Schule Okul |
Die Schulen Okullar |
|
Der Junge Erkek çocuk |
Die Jungen Erkek çocuklar |
|
Die Katze Kedi |
Die Katzen Kediler |
|
Die Mappe Çanta |
Die Mappen Çantalar |
|
Die Tür Kapı |
Die Türen Kapılar |
|
Die Übung Alıştırma |
Die Übungen Alıştırmalar |
Sonuna -er takısı alan bazı isimler;
| TEKİL HAL | ÇOĞUL HAL |
|
Das Bild Resim |
Die Bilder Resimler |
|
Das Ei Yumurta |
Die Eier Yumurtalar |
Bazı isimler de çoğul yapılırken hiç değişmezler. Sadece artikelleri die olur;
| TEKİL HAL | ÇOĞUL HAL |
|
Das Fenster Pencere |
Das Fenster Pencereler |
|
Der Schüler Erkek Öğrenci |
Die Schüler Erkek Öğrenciler |
|
Der Lehrer Erkek öğremen |
Die Lehrer Erkek öğremenler |
|
Das Mädchen Kız |
Die Mädchen Kızlar |
|
Das Zimmer Oda |
Die Zimmer Odalar |
Bazı isimlerin içindeki sesli harflerin üzerine nokta konur ve sonuna -e, -n veya -em, -er takılarından biri gelir;
| TEKİL HAL | ÇOĞUL HAL |
|
Der Apfel Elma |
Die Äpfel Elmalar |
|
Der Stuhl Sandalye |
Die Stühle Sandalyeler |
|
Das Buch Kitap |
Die Bucher Kitaplar |
|
Der Hut Şapka |
Die Hüte Şapkalar |
|
Der Baum Ağaç |
Die Bäume Ağaçlar |
|
Der Zug Tren |
Die Zug Trenler |
|
Der Vogel Kuş |
Die Vögel Kuşlar |
|
Das Haus Ev |
Die Häuser Evler |
Almancada Kısaltılmış Çoğul Ekleri
Çeşitli kaynaklarda sıkça karşılaşılan ve özellikle de kelime çalışmalarında gerekli olan pratikliği sağlayacak kısaltmalar vardır. İsimler çoğul olunca artikelleri die olur ve isim birtakım takılar alır. Çoğulları kısaltarak verilirken ismin yanına bir virgül koyup sadece bu takı yazılır.
Değişmeyen isimlerin çoğulunda ise bir tire (-) ile gösterilir.
Bazı isimlerin çoğulunda ilk sesli harflerinin üzerine iki nokta konulur. Bu, sözcükten sonraki virgülün yanına iki nokta koyularak belirtilir.
Şayet isim hem iki nokta hem de bir takı alıyorsa, bu takı, bu iki noktadan sonra gösterilir.
| Das Bild,er | Das Bild Resim Die Bilder Resimler |
| Der Bleistift,e | Der Bleisteift Kalem Die Bleistifte Kalemler |
| Die Blume,n | Die Blume Çiçek Die Blumen Çiçekler |
| Das Fenster,- | Das Fenster Pencere Die Fenster Pencereler |
| Der Apfel,.. | Der Apfel Elma Die Äpfel Elmalar |
| Das Buch, ..er | Das Buch Kitap Die Bücher Kitaplar |
Sind
Sind (zind) sözcüğü, cümlelerde kullandığımız ist fiil ekinin çoğul şeklidir. Bir cümlede isim tekil haldeyse ist kullanılır, çoğul haldeyse ist’in çoğulu olan sind kullanılır. İst sözcüğünün anlamı “-dır” olduğuna göre bunun çoğulu olan sind’in anlamı da “-dırlar”dır. Olumsuz cümlelerde de yine ist, sind ve olumsuz artikel kein veya keine ise keine olur ve kelimenin çoğul hali uygulanır. Soru ifadelerde ise ist yerine sind kullanılır ve kelimenin çoğul hali uygulanır.
| TEKİL HAL | ÇOĞUL HAL |
|
Das ist ein Apfel. Bu bir elmadır. |
Das sind Äpfel. Bunlar elmadır. |
|
Das ist ein Junge. Bu bir erkek çocuktur |
Das sind Jungen. Bunlar erkek çocuktur. |
|
Das ist eine Katze. Bu bir kedidir. |
Das sind Katzen. Bunlar kedidir. |
|
Das ist kein Buch. Bu bir kitap değildir. |
Das sind keine Bücher. Bunlar kitap değildir. |
|
Das ist keine Blume. Bu bir çiçek değildir. |
Das sind keine Blumen. Bunlar çiek değildir. |
|
Ist das eine Zug. Bu bir tren midir? |
Sind das Züge? Bunlar tren midir? |
|
Ist das ein Pferd? Bu bir at mıdır? |
Sind das Pferde? Bunlar at mıdır? |
“Almancada İsimleri Çoğul Yapma” için 2 yorum