Woran, Worauf, Wovor … (Fragepronomen)

Almancada “wo” soru kelimesi, edatlarla beraber kullanılarak yer yön bildiren “Woran, Worauf, Wovor vb.” gibi yeni sorular türetilir. Böylece isimleri tekrarlamaktan kurtulmuş oluruz. Kurtulmuş diyoruz çünkü kelimenin tekrar kullanılması rahatsız edici olabilmektedir.

Bundan kaçınmak için yapılması gereken şey ise ilgili edatın önüne “wo” zarfını eklemektir. “Wo” soru kelimesini birleştireceğimiz edat eğer sesli bir harfle başlıyorsa, “wo” ile edat arasına bir “r” harfi eklenir ve “wor-” formatına dönüşür.

“Wo-” (Woran, Worauf, Wovor …) Kelimeleri

Aşağıdaki tabloda, wo– önekinin edatlarla kullanımı derlenmiştir:

🔊 an	🔊 woran
🔊 auf	🔊 worauf
🔊 aus	🔊 woraus
🔊 bei	🔊 wobei
🔊 durch	🔊 wodurch
🔊 für	🔊 wofür
🔊 gegen	🔊 wogegen
🔊 hinter	🔊 wohinter
🔊 in	🔊 worin
🔊 mit	🔊 womit
🔊 nach	🔊 wonach
🔊 neben	🔊 woneben
🔊 über	🔊 worüber
🔊 um	🔊 worum
🔊 unter	🔊 worunter
🔊 von	🔊 wovon
🔊 vor	🔊 wovor
🔊 zu	🔊 wozu
🔊 zwischen	🔊 wozwischen

Bunları örnek içinde görseydik iyi olurdu diyorsanız, aşağıdaki tabloyu inceleyiniz:

an der Wand (duvarın yanında)	woran (neyin yanında)
auf dem Tisch (masanın üstünde)	worauf (neyin üstünde)
aus der Schublade (çekmeceden)	woraus (neyin içinden)
bei dem Lehrer (öğretmenin yanında)	wobei (neyin yanında)
durch den Park (parkın içinden)	wodurch (neyin içinden)
für das Kind (çocuk için)	wofür (ne için)
gegen die Wand (duvarın karşısında)	wogegen (neye karşı)
hinter dem Haus (evin arkasında)	wohinter (neyin arkasında)
in der Tasche (çantanın içinde)	worin (neyin içinde)
mit dem Auto (arabayla)	womit (neyle)
nach der Schule (okuldan sonra)	wonach (neyden sonra)
neben dem Bett (yatağın yanında)	woneben (neyin yanında)
über dem Schrank (dolabın üzerinde)	worüber (neyin üzerinde)
um den Tisch (masanın etrafında)	worum (ne etrafında)
unter dem Stuhl (sandalyenin altında)	worunter (neyin altında)
von der Reise (seyahatten)	wovon (neyden, ne hakkında)
vor dem Haus (evin önünde)	wovor (neyin önünde)
zu dem Konzert (konsere)	wozu (neye, ne için)
zwischen den Häusern (evlerin arasında)	wozwischen (neyin arasında)

🇩🇪 Das Bild hängt an der Wand.
🇹🇷 Tablo duvarın yanında asılı.
🇩🇪 Woran hängt das Bild?
🇹🇷 Tablo neyin yanında asılı?

🇩🇪 Die Blumen stehen auf dem Tisch.
🇹🇷 Çiçekler masanın üstünde.
🇩🇪 Worauf stehen die Blumen?
🇹🇷 Çiçekler neyin üstünde?

🇩🇪 Er nimmt die Schlüssel aus der Schublade.
🇹🇷 O, anahtarları çekmeceden alıyor.
🇩🇪 Woraus nimmt er die Schlüssel?
🇹🇷 O, anahtarları nereden alıyor?

🇩🇪 Die Schüler sind bei dem Lehrer.
🇹🇷 Öğrenciler öğretmenin yanında.
🇩🇪 Wobei sind die Schüler?
🇹🇷 Öğrenciler neyin yanında?

🇩🇪 Der Garten ist hinter dem Haus.
🇹🇷 Bahçe evin arkasında.
🇩🇪 Wohinter ist der Garten?
🇹🇷 Bahçe neyin arkasında?

🇩🇪 Anna hat Angst vor dem Hund.
🇹🇷 Anna köpekten korkuyor.
🇩🇪 Wofor hat Anna Angst?
🇹🇷 Anna neyden korkuyor?

Yukarıdaki örnekte neden vor edatı kullanıldı diye soracak olursanız cevap fiilde gizli diyebiliriz. Bir şeyden korkmak anlamına gelen Angst haben vor edatlı fiili kullanıldığı için haliyle fiildeki vor edatı nedeniyle vor edatını wo kelimesiyle beraber kullandık.

Aşağıdaki örnekte ise bir şeyi beklemek anlamına gelen warten auf edatlı fiili kullanıldığı için wo ve da kelimelerine auf edatı eklendi:

🇩🇪 Worauf wartet Jürgen?
🇹🇷 Jürgen neyi bekliyor?
🇩🇪 Der Bus wird bald kommen. Darauf wartet er.
🇹🇷 Otobüs birazdan gelecek. Onu bekliyor

Eğer cevap bir şey, bir nesne ise yukarıdaki örnekte de görüleceği üzere wo sorusu kullanılmıştır. Benzer şekilde cevap olarak “da-” kelimeleri kullanılmıştır. Ancak cevap bir insan ise “wo-edat” şeklinde değil de Präposition (edat) + W-Frage (w sorusu) kullanılır.

Yukarıdaki örneğimizde beklenen otobüs değil de bir insan olsaydı:

🇩🇪 Auf wen wartet Jürgen?
🇹🇷 Jürgen kimi bekliyor?
🇩🇪 Er wartet auf Anna.
🇹🇷 Anna’yı bekliyor.

Bir şeye ilgi duymak anlamına gelen interessieren für edatlı fiilimizle bir örnek cümle kullanalım:

🇩🇪 Wofür interessierst du dich?
🇹🇷 Neye ilgi duyuyorsun.
🇩🇪 Ich interessiere mich für Literatur.
🇹🇷 Edebiyata ilgi duyuyorum.
🇩🇪 Dafür interessiere ich mich auch!
🇹🇷 Ona ben de ilgi duyuyorum!