Almancada Soru Cümleleri (die Fragesätze)

Bu yazımızda Almancada soru cümleleri, Ja/Nein Fragen ve W-Fragen olarak iki alt başlıkta incelenmiştir.
Almancada Evet-Hayır Soruları (Ja/Nein Fragen)
Almancada cümledeki ögelerin yerleri (Her bir öge birden fazla kelimede oluşabilir) verilmek istenen vurguya bağlı olarak yer değiştirebilir. Ancak cümledeki fiil yani yüklem ikinci bölgedeki yerini korumaktadır.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
---|---|---|---|---|---|
Subjekt | Verb | Temporal | Kausal | Modal | Lokal |
Özne | Fiil | Zaman | Sebep | Durum | Yer |
Anna trinkt eine Tasse Kaffee. Anna bir fincan kahve içiyor. |
Evet-hayır soruları yaparken cümledeki ikinci bölgede bulunan ana fiil en başa getirilir ve cümlede başka hiçbir şey değiştirilmez.
Haliyle böylesi sorulara verilen cevap genel olarak evet veya hayır içerdiği için bu tarz soru tiplerine evet-hayır soruları denir.
Verb | Subjekt | Temporal | Kausal | Modal | Lokal | ? |
Fiil | Nesne | Zaman | Sebep | Durum | Yer | ? |
Trinkt Anna eine Tasse Kaffee? Anna bir fincan kahve mi içiyor? |
Kaufst du ein Haus? Bir ev mi satın alıyorsun? | |
Gehen Sie nach Hause? Eve mi gidiyorsunuz? | |
Hat Thomas ein Auto? Thomas’ın bir arabası var mı? |
Almancada Soru Kelimeleri (Die Fragewörter)
Bu tarz sorular W-Fragen olarak adlandırılır. Yaygın olarak aşağıdaki soru zamirleri kullanılır.
wer? kim? | |
was? ne? | |
wo? nerede? | |
woher? nereden? | |
wohin? nereye? | |
welche? hangi? | |
warum? neden? | |
wann? ne zaman? | |
wie? nasıl? | |
wie viel? ne kadar? |
Yukarıdaki soru kelimelerinden biri ilk sıraya gelir ve fiili ikinci bölgeye atar.
W-Fragen | Verb | Subjekt | Temporal | Kausal | Modal | Lokal | ? |
W-Sorusu | Fiil | Nesne | Zaman | Sebep | Durum | Yer | ? |
Wer ist dieser Herr? Bu bey kimdir? | |
Wen kennen Sie? Kimi tanıyorsunuz? | |
Wem hast du geholfen? Kime yardım ettin? | |
Wessen Schlüssel ist das? Bu kimin anahtarı? | |
Was bedeutet dieses Wort? Bu sözcüğün anlamı nedir? | |
Was machst du hier? Burada ne yapıyorsun? | |
Wo wohnen Sie? Nerede oturuyorsunuz? | |
Wohin gehst du? Nereye gidiyorsun? | |
Woher kommen Sie? Nereden geliyorsunuz? | |
Wie kommst du auf diese Idee? Bu kanıya nasıl vardın? | |
Wann fährst du ab? Ne zaman hareket ediyorsun? | |
Warum weinst du? Neden ağlıyorsun? | |
Wie viele Schüler sind durchgefallen? Kaç öğrenci kaldı? | |
Wie viel kostet dieser Teppich? Bu halının fiyatı ne kadar? | |
Worauf wartest du? Neyi bekliyorsun? |
Almancada Soru Zamirleri (Interrogativpronomen)
Soru aracılığıyla ismin yerine kullanılan sözcüklerdir. Almancada Interrogativpronomen olarak adlandırılır. Soru zamirleri cümlede, bir kişiyi, nesneyi ya da bir olayı sorar. Bunlar da cümlede ya bir zamir olarak ya tek başına ya da tamlama olarak bir zamirler beraber kullanılır.
Başlıca soru zamirleri aşağıdakilerdir:
Tekil | Çoğul |
---|---|
wer | |
wen | |
wem | |
wessen | |
was | |
welcher, welches, welche | welche |
was für ein(er) | was für … (welche) |
was für ein(es) | was für … (welche) |
was für eine | was für … (welche) |
Almancada soru zamirlerinden olan wer, wen, wem ve wessen kişiler için kullanılırken was ise hayvanlar, nesneler ve olaylar için kullanılmaktadır.
Aşağıdaki tabloda soru zamirlerinin kullanıldıkları hal durumuna bağlı olarak şekillenişi gösterilmiştir:
Hal Durumları | Kişi | Nesne |
---|---|---|
Nominativ Yalın Hal | wer? kim? | was? ne? |
Akkusativ -i Hali | wen? kimi? | was? neyi? |
Dativ -e Hali | wem? kime? | – |
Genitiv -in Hali | wessen? kimin? | wessen? neyin? |
Wer (Kim)
“Kim” anlamına gelen wer’den sonra da ikinci yerde mutlaka bir fiil kullanılmalıdır. Cümledeki fiilin hangi şekilde çekimleneceği söz konusu olan kişinin bir ya da birden fazla oluşuna bakarak tespit edilir.
Wer bist du? Sen kimsin? | |
Wer sind diese Herren? Bu beyler kim? |
- Soruya cevap verilirken ise kişilerin sayısına göre tekil ya da çoğul cevap verilir:
Wer lacht? Kim gülüyor? | Dieses Kind lacht. Bu çocuk gülüyor. Die Kinder lachen. Bu çocuklar gülüyor. |
Wen (Kimi)
“Kimi” olarak Türkçeye çevrilen bu soru kelimesi wer (kim) şahıs zamirinin -i halindeki şeklidir.
Wen besucht Herr Müller? Bay Müller kimi ziyaret ediyor? | |
Wen wartet dein Freund? Arkadaşın kimi bekliyor? | |
Wen zeigen die Jungen? Çocuklar kimi gösteriyorlar? |
- Benzer şekilde kişilerin sayısına göre tekil veya çoğul olarak cevap verilir:
Wen operiert der Arzt? Doktor kimi ameliyat ediyor? | Der Arzt operiert den Kranken. Doktor hastayı ameliyat ediyor. Der Arzt operiert die Kranken. Doktor hastaları ameliyat ediyor. |
Wem (Kime)
“Kime” olarak Türkçeye çevrilen bu soru kelimesi wer (kim) şahıs zamirinin -e halindeki şeklidir.
Wem hilft der Junge? Çocuk kime yardım ediyor? | |
Wem dankt der Schüler? Öğrenci kime teşekkür ediyor? | |
Wem bringt ihr diese Zeitung? Bu gazeteyi kime getiriyorsunuz? |
- Yine benzer şekilde kişilerin sayısına göre tekil veya çoğul olarak cevap verilir:
Wem gibst du die Geschenke? Hediyeleri kime veriyorsun? | Ich gebe sie meiner Tochter. Onları kızıma veriyorum. Ich gebe sie meinen Töchtern. Onu kızlarıma veriyorum. |
Wessen (Kimin)
“Kimin” olarak Türkçeye çevrilen bu soru kelimesi ismin -in halinde kullanılan şeklidir. Wessen sou zamirinden sonra muhakkak bir ismin söylenmesi gerekir. Ayrıca bu ismin artikeli söylenmez.
Wessen Haus ist das? Bu kimin evidir? | |
Wessen Freundin ist Anna? Anna kimin kız arkadaşı? | |
Wessen Mutter? Kimin annesi? |
Wen, wem, wessen soru zamirlerine edatlar da gelebilir. Böylesi durumlarda wen’in önüne Akkusativ, wem’in önüne Dativ ve wessen’in önüne ise Akkusativ, Dativ ya da Genitiv ile kullanılan edatlardan biri gelebilir.
für wen? kim için? |
mit wem? kiminle |
für wessen Freund? kimin arkadaşı için? |
mit wessen Freund? kimin arkadaşı ile? |
Was (Ne)
“Ne, nedir” manalarına gelir. Was zamiri hayvanlar, nesneler ve olaylar için kullanılır. Cümlenin yüklemi ise ifade edilen şeyin sayısına göre de tekil ya da çoğul çekimlenir.
Was machst du? Ne yapıyorsun? | |
Was trinken Sie? Ne içiyorsunuz? |
Was soru zamiri de pekala edatlarla kullanılabilir. Wo soru adılı ve edat birleşiminden oluşmuş soru kelimelerinin yerine gündelik yaşamda daha yaygın bir şekilde kullanılmaktadır:
mit was | <–> | womit (wo + mit) |
für was | <–> | wofür (wo + für) |
an was | <–> | woran (wo + r + an) |
über was | <–> | worüber (wor + über) |
Womit fährt Thomas in die Schule? Thomas okula ne ile gidiyor? | |
Mit was fährt Thomas in die Schule? Thomas okula ne ile gidiyor? |
Welcher (Hangi)
Hangi, hangisi, ne gibi anlamlara gelen bu soru zamiri, kişi ya da nesnelere ait bir grubun belirli bir kişisi ya da nesnesini sorar. Bu nedenle de kendilerinden sonra gelen ismin artikeline göre (eğer artikeli der ise welcher, die ise welche, das ise welches) çekimlenir.
Bir isimle beraber kullanılırken aşağıdaki tablodaki gibi çekimlenir:
Hal | Eril (der) | Dişil (dıe) | Nötr (das) | Çoğul (dıe) |
---|---|---|---|---|
Yalın Hal | welcher junge Arzt | welche kleine Tür | welches dünne Heft | welche jungen Ärzte |
-i Hali | welchen jungen Arzt | welche kleine Tür | welches dünne Heft | welche jungen Ärzte |
-e Hali | welchem jungen Arzt | welcher kleinen Tür | welchem dünnen Heft | welchen jungen Ärzte |
-in Hali | welches jungen Arztes | welcher kleinen Tür | welches dünnen Heft | welcher jungen Ärzte |
-in Hali | welchen jungen Arztes | welchen dünnen Heft |
Welcher Student ist fleißig? Hangi öğrenci çalışkandır? | |
Welche Studenten wollen Deutsch lernen? Hangi öğrenciler Almanca öğrenmek istiyor. | |
Welches Auto gehört dir? Hangi araba sana ait? |
Aşağıdaki tabloda ayrıca cümlede tek başına zamir olarak kullanımı çekimlenmiştir:
Hal | Eril | Dişil | Nötr | Çoğul |
---|---|---|---|---|
Yalın Hal | welcher hangisi | welche hangisi | welches hangisi | welche hangileri |
-i Hali | welchen hangisini | welche hangisini | welches hangisini | welche hangilerini |
-e Hali | welchem hangisine | welcher hangisine | welchem hangisine | welchen hangilerine |
-in Hali | welches hangisinin | welcher hangisinin | welches hangisinin | welcher hangilerinin |
-in Hali | welchen hangisinin |
Welchen nimmst du?(der Roman) Hangisini alıyorsun? | |
Welches gefällt dir am besten? En çok hangisi hoşuna gidiyor? | |
Welche sind am billigsten? hangileri en ucuz? |
Telaffuzlar ingilizce kalmış .
Uyarı için teşekkürler, hemen düzeltiyorum.
Wen zeigen die Jungen? örneğinde neden zeigt diye fiil çekimi yapılmadı. Wer konusu kurallarında Du,Ihr dışında tekil çoğul farketmez er/sie/es e göre çekim yapılır demiştiniz.
Yazı daha açıklayıcı bir dille güncellenmiştir. İyi çalışmalar dileriz.
Mit was… ve woüber.. birlikteliklerinin anlamlarini da ekler misiniz? Teşekkürler
En kısa sürede ekliyorum 🙂
kardeş bu kadar yanlış yapılmaz. sana güvenip buraya geliyoruz ama cacık. wen? sorusuna kime? seklinde anlam vermişşin. bu çok yanlış. ilk kısımda soru edatlarının anlamlarını yazarken wen? anlamını yanlış yazmışsın.
Uyarı için teşekkürler, hemen düzeltiyoruz.
Merhaba,
Du trinks der Kaffee.
Sen kahve içiyorsun.
Bu cümlede fiilin trinks yerine trinkst olması gerekmez mi?
İyi Çalışmalar
Evet öyle olacak, hemen düzeltiyorum. Uyarı için teşekkürler.