Almancada Edilgen Çatı #5 (Futur I)

Almancada edilgen çatı (Passiv) edilgen eylem biçimidir ve bir cümlede özneye göre çatıyı belirtir. “Etken” “Edilgen” kelimelerinin anlamlarını bilmek konuyu anlamak adına oldukça önemlidir.

Futur I (Gelecek Zamanda Edilgen Çatı)

Vorgangspassiv ile kurulan Futur I zamandaki cümle yapısı aşağıdaki tabloda gösterildiği gibidir:

1	2	3	4	5
Subjekt	werden Präsens Çekimi	Objekt	Partizip II	werden

Vorgangspassiv yaparken asıl fiilin Partizip II çekimi kullanılırken, yardımcı fiil olarak kullanılan werden ise şahıslara göre şimdiki zaman çekimlenir. Futur I yardımcı fiili werden ise mastar halinde en sona gider.

Aşağıdaki tabloda werden yardımcı fiilinin şimdiki zamanda şahıslara göre çekimi eklenmiştir:

ich	werde
du	wirst
er/sie/es	wird
wir	werden
ihr	werdet
sie/Sie	werden

Konuyla ilgili gene hatları açıkladığımıza göre sıra geldi örnek cümlelere. İlk olarak etken cümleleri edilgen cümlelere dönüştürdüğümüz örnekleri inceleyelim.

➡️ Aktivsatz (Etken cümle)
Thomas wird die Tür öffnen.
Thomas kapıyı açacak.
➡️ Passivsatz (Edilgen cümle)
Die Tür wird geöffnet werden.
Kapı açılacak.

Görüldüğü üzere edilgen cümlelerde özne önemsizdir ve yazılmasına gerek yoktur. Ancak ihtiyaç halinde edilgen cümlelere von veya durch edatlarıyla özne eklenebilir. Bu iki edatttan hangisinin kullanıldığı merak edilebilir. Eğer işi yapan özne insan ise von (tarafından) edatı kullanılır. Buna karşılık işi yapan kişi bir aracı ise ya da söz konusu iş insan dışında bir şey tarafından yapılıyorsa durch (aracılığıyla, ile, vasıtasıyla) edatı kullanılır.

Yalnız dikkat edilmesi gereken bir husus var; von edatı daima -e hali (Dativ) ile kullanılır. Von edatına kıyasla durch ise daima ismin -i hali (Akkusativ) ile kullanılır.

Kısaca özetlersek:

➡️ Etken
Özne + werden _{Präsens çekimi} + Nesne + Fiil
➡️ Edilgen
Nesne + werden _{Präsens çekimi} + von + Dativ + Partizip II + werden

Meine Mutter wird das Essen kochen.
Annem yemeği pişirecek.
Das Essen wird von meiner Mutter gekocht werden.
Yemek annem tarafından pişirilecek.

➡️ Etken
Özne + werden _{Präsens çekimi} + Nesne + Fiil
➡️ Edilgen
Nesne + werden _{Präsens çekimi} + durch + Akkusativ + Partizip II + werden

Die Züge werden die Soldaten transportieren.
Trenler askerleri taşıyacak.
Die Soldaten werden durch die Züge transportiert werden.
Askerler trenler aracılığıyla taşınacak.

Die Tür wird durch den Wind geöffnet werden. Kapı rüzgardan dolayı açılacak.

Der Computer wird neu gestartet werden. Bilgisayar yeniden başlatılacak.

Die besten Weine werden von den Franzosen produziert werden. En iyi şaraplar Fransızlar tarafından üretilecek.

❗ Ne yazık ki Almancada her etken cümle, edilgen bir cümleye dönüştürülememektedir. Bunun nedeni ise fiillerde geçişlilik-geçişsizlik olarak adlandırılan bir durumun varlığıdır. Kısaca geçişli fiilleri nesnesi olan veya nesne alabilen fiiller olarak tanımlayabiliriz. Haliyle içinde geçişsiz fiil olan etken bir cümleyi edilgen bir cümleye dönüştüremeyiz.

❗ Özne daima yalın halde bulunur. Bu yüzden etken cümlede ismin -i halinde bulunan nesne ile edilgen cümle yapıldığında yalın hale geçer.

Dein Bruder wird deinen Hamburger_{(Akkusativobjekt)} essen.
Kardeşin senin hamburgerini yiyecek.
Dein Hamburger_(Nominativ) wird von deinem Bruder gegessen werden.
Senin hamburgerin kardeşin tarafından yiyilecek.

Konuyu daha fazla uzatmamak adına diğer zamanlardaki etken yapılar ayrı sayfalarda detaylıca anlatılmıştır.

• Präsens
• Präteritum
• Perfekt
• Plusquamperfekt
• Futur I
• Modalverben