A1 Seviye

Almancada İsmin -İ Hali (Akkusativ)

Belirtme hali olarak da adlandırılan Almancada ismin -i hali (Akkusativ) yükleme sorulan “Wen“, “Was”soruları ile bulunur. Almancada yaygın bir şekilde kullanılan ismin -i hali detaylı bir şekilde derlenmiştir.

Almancada İsmin -İ Hali

Benzer yapıyı Türkçede oluşturabilmek için ismin sonuna bir i, ı, u veya ü harfi ekleriz. Örneğin; evi, çocuğu, kadını, elmayı kelimeleri ismin -i halindedir. Almancada ise isimleri artikellerini değiştirmek suretiyle -i haline sokabiliriz. Ayrıca zayıf çekimli eril isimler de -(e)n eki alsa da çoğu isim ismin -i halinde bir ek almaz.

Birisi veya bir şey eylemi “yapıyor” ise ismin yalın hali kullanılır. Tersine birisi ya da bir şey eylemden etkileniyorsa o zaman belirtme hali olarak da adlandırılan ismin –i hali kullanılır. İlgili nesneye de belirtili nesne ya da dolaysız nesne denir. Almancada ise bu durum artikeller vasıtasıyla ifade edilir.

Artikeli das ve die olan isimler ismin -i halinde değişmezken buna karşılık artikeli der olanlar ise den olur. Çoğul isimler -i haline girerken artikelleri yine die kalır ve isimde de hiçbir değişiklik görülmez.

Der artikeline gelen einen ve keinen olurken die artikeline gelen eine ve keine, das artikeline gelen ein ve kein kalmaya devam eder.

HalErilDişilNötrÇoğul
Nominativ
(Yalın hal)
der
ein
kein
die
eine
keine
das
ein
kein
die
✖️
keine
Akkusativ
(-i Hali)
den
einen
keinen
die
eine
keine
das
ein
kein
die
✖️
keine

Aşağıdaki örnekleri inceleyiniz:

Der Mann
Adam
Den Mann
Adamı
Die Frau
Kadın
Die Frau
Kadını
Das Haus
Ev
Das Haus
Evi
Die Männer
Adamlar
Die Männer
Adamları
Die Soldaten
Askerler
Die Soldaten
Askerleri
Der Akkusativ – İsmin İ-Hali

❗ Artikeli der olan ve çoğulda sonlarına bir –n, veya –en takısı alan zayıf çekimli eril isimler, ismin -i halinde özel bir durum gösterir. Artikel tekilde den şekline döner ve sonlarına da çoğulda aldıkları –n veya –en takısı gelir.

Der Soldat
Asker
Den Soldaten
Askeri
Der Junge
Çocuk
Den Jungen
Çocuğu
Zayıf Çekimli İsimlerin -İ Hali

Böyle isimlere gelen ein kelimesi -i halinde einen şekline girer ve yine ismin sonuna çoğuldaki eki –n veya –en gelir.

Ein Mann
Bir adam
Einen Mann
Bir adamı
Eine Frau
Bir kadın
Eine Frau
Bir kadını
Ein Haus
Bir ev
Ein Haus
Bir evi
Ein Soldat
Bir asker
Einen Soldaten
Bir askeri

Kein, keinen şekline sokulduktan sonra kendisinden sonra gelen ismin sonuna bir de çoğulda aldığı takı, yani –veya –en eklenir. Örneğin:

Kein Mann
Bir adam değil
Keinen Mann
Bir adamı değil
Keine Frau
Bir kadın değil
Keine Frau
Bir kadını değil
Kein Haus
Bir ev değil
Kein Haus
Bir evi değil
Kein Soldat
Bir asker değil
Keinen Soldaten
Bir askeri değil
Kein – Keine İ-Hali

Önlerinde ein veya eine bulunan isimler çoğul yapılırken bu kelimeler kalkar ve ismin çoğul şekli artikeli die olduğu için keine kullanılır.

Keine Frauen
Kadınlar değil
Keine Frauen
Kadınları değil
Keine Häuser
Evler değil
Keine Häuser
Evleri değil
Keine Soldaten
Askerler değil
Keine Soldaten
Askerleri değil
Olumsuz Çoğul İsimlerde İsmin -İ Hali

Almanca Cümlelerde İsmin -İ Halini Tanımak

Almancada ismin -i hali ile yapılmış bir cümlede yükleme, kişi ise kimi (wen), nesne ise neyi (was) soruları sorularak bulunabilir.

Julia liebt ihren Mann. (Wen liebt Julia?)
Julia loves her husband. (Julia kimi seviyor?)
Ich habe einen Hund. (Was hast du?)
Benim bir köpeğim var. (Senin neyin var?)

Yukarıdaki örnekte Türkçeye çevridliğinde cümledeki belirtili nesne (Akkusativobjekt) net bir şekilde görülmektedir. Ancak bazı durumlarda Türkçe çevirileri başka şekillerde olabilir. Yukarıdaki örnekte, “Ich habe einen Hund.” cümlesini Türkçeye “Ben köpeğe sahibim.” şeklinde çevirmemiz gerekir ama Türkçede böyle bir cümleyi “Benim bir köpeğim var.” şeklinde söylemek daha düzgündür.

Bu tarz durumlarda ise ilgili cümle Türkçede -i halinde de kullanılabiliyorsa bu cümleye Akkusativ gözüyle bakabiliriz.

O halde ipucu olarak şunu söyleyebiliriz ki eğer nesne Türkçe olarak her iki şekilde de kullanılabiliyorsa (haliyle “kimi” veya “neyi” sorularına da cevap veriyordur) bu Akkusativ bir nesnedir.

Özetle yükleme kişiler için sorulan wen (kimi) veya nesneler için sorulan was (neyi) sorularına cevap alınıyorsa Akkusativ (-i hali olur). Yine de bu soruları Almanca olarak düşünmek gerekir. Eğer Türkçe olarak yükleme bu sorular sorulursa her iki şekilde de cevap alınabilir:

Er kauft einen Salat (ne <–> neyi)
O salata alıyor <–> O salatayı alıyor

❗ -i hali edatları haliyle ismin -i halinde kullanılır:

Ich laufe durch den Park.
Parkın içinden koşuyorum.

❗ -i hali bazı zaman ifadeleriyle kullanılabilir:

Jeden Tag gehe ich joggen.
Her gün koşuya giderim.

Yaygın kullanılanları aşağıdaki tabloda derlenmiştir:

jeden Tagher gün
jeden Morgenher sabah
letzten Sommergeçen yaz
diesen Winterbu kış
den ganzen Abendbütün akşam

❗ -i hali fiilleri (verben mit Akkusativ) haliyle ismin -i halinde kullanılır:

-Ich habe einen Hund
Köpeğim var.
-Ich möchte eine Cola
Kola istiyorum.
-Ich nehme einen Hamburger.
Hamburger alacağım.

Bazı yaygın kullanılan -i hali fiilleri aşağıdaki tabloda derlenmiştir:

suchenaramak
findenbulmak
kaufensatın almak
lesenokumak
besuchenziyaret etmek
bestellensipariş vermek
trinkeniçmek
essenyemek

Akusativeobject çeşitli durumlarda ve sayıda olabilir:

Thomas sieht KoJo.
Thomas, KoJo’yu görüyor.
Thomas sieht einen Papagei.
Thomas bir papağan görüyor.
Thomas sieht den Papagei.
Thomas papağanı görüyor.
Thomas sieht seinen Papagei.
Thomas papağanını görüyor.
Thomas sieht ihn.
Thomas onu görüyor.

10 Yorum

  1. Almancada İsmin İ-Hali ie yapılmış bir cümlede fiilden sonra i-halinin kullanılıp kullanılmayacağını neyi (wohin) sorusu sorularak bulunabilir.
    wohin yerine was olması gerekmez mi?

    1. Evet dediğiniz gibi olacak, hatta bir alt paragrafta da doğrusu yazılmış. O an oraya wohin nasıl yazılmış ben de anlamadım açıkçası. Uyarı için çok teşekkürler, hemen düzeltiyorum.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu

😔 Reklam Engelleyicisi 😔

Sitenin varlığını sürdürebilmesi adına reklam engelliyicinizi (Adblocker) kapatmanızı rica ediyoruz.