Modalpartikeln Kullanımı

Modalpartikeln, Almancada özellikle konuşma dilinde sıkça kullanılan ve konuşmaya vurgu, duygu, samimiyet katan dolgu sözcükleridir. Bu sözcükler, kişisel yargımızı ifade ederek cümleyi daha doğal ve etkili bir hale getirir. Film veya dizi izlerken sık sık rast geleceğiniz bu dolgu ifadelerini derledim.

Modalpartikeln

Modalpartikeln, cümlede fiilden sonra kullanılır ama kullanılmaması durumunda da cümle dil bilgisel olarak yanlış olmaz. Bu ifadeler; “onaylama, reddetme, şaşırma, inanmama” gibi kişisel yargılarımızı öne çıkarır ve vurguyu arttırıp cümlelerimize doğallığı katar. Zaten bu ifadeler ancak bir cümle içerisinde anlamlı olur. Tek başlarına cümlede sahip oldukları rolü yansıtmazlar. Yaygın olanları aşağdaki tabloda derledim:

ja	halt	eh	eigentlich
doch	denn	mall	schon
eben	aber	wohl	gar
schon	ruhig	aber	vielleicht
bloss	wohl	eigentlich

Ja

1. “ja” ifadesi, karşımızdaki kişinin zaten bildiği veya herkesçe bilinen veya beklenen bir durumu vurgulamak için kullanılır. Ayrıca; şaşırma, uyarı ve ikaz durumlarında vurgu sağlar:

🇩🇪 Du hast ja gewusst, dass ich krank bin.
🇹🇷 Hasta olduğumu biliyordun.

2. Bir konuya olumlu ya da olumsuz bir şekilde çok şaşırdığımızda kullanabiliriz.

🇩🇪 Da ist ja super!
🇹🇷 Of bu harika!

3. Emir kipi kullandığımız bir cümlede ifademizi daha da sert bir hale getirmek istediğimiz durumlarda kullanabiliriz:

🇩🇪 Mach das ja nicht!
🇹🇷 Bunu yapma!

doch

1. konuştuğumuz kişinin bahsettiğimiz şeyi zaten bildiğini düşündüğümüz ancak bilmediğini fark edip şaşırdığımız durumlarda kullanılır.

🇩🇪 Ich war dochschon mal in Köln.
🇹🇷 Ben daha önce Köln’de bulundum.

2. Emir kipinde bir cümle kurarken ifademizi daha kibar hale getirmek istediğimiz durumlarda kullanırız:

🇩🇪 Komm doch mit!
🇹🇷 Benimle gel

3. Öfke ve kızgınlık ile karşımızdakini suçlama ya da kendimizi haklı göstermek istediğimizde vurgularız:

🇩🇪 Gibt’s doch gar nicht!
🇹🇷 Yok artık daha neler!

eh

1. Gerçekleşeceğinden emin olduğumuz durumlardan bahsederken kullanırız:

🇩🇪 Sie kommt eh zu spät.
🇹🇷 O zaten geç gelen biri.

denn

1. Bahsettiğimiz konuya özel bir ilgimiz olduğunu belirtmek için soru sorarken kullanabiliriz:

🇩🇪 Was machst du denn beruflich?
🇹🇷 Peki, ne işle meşgulsün?

halt

1. Bahsi geçen somut bir gerçekliği kabul edip onaylama durumunda kullanabiliriz:

🇩🇪 Mein Computer ist halt kaputt.
🇹🇷 Bilgisayarım bozuldu da.

2. Klişe olmuş ifadelerden bahsederken kullanabiliriz:

🇩🇪 Männer sind halt so.
🇹🇷 Erkekler böyledir işte.

gar

1. Olumsuz bir cümleye “gerçekten” anlamı katmak için kullanırız:

🇩🇪 Ich habe gar keine Zeit.
🇹🇷 Gerçekten zamanım yok.
🇹🇷 İnan hiç vaktim yok.

eben

1. Aslında yapmak istemediğimiz ama yaptığımız durumlarda kullanırız:

🇩🇪 Gut, dann gehe ich eben.
🇹🇷 O zaman gidiyorum ben.
🇹🇷 Tamam, ben gideyim bari.
🇹🇷 Ben gideyim o zaman.

mal

1. Bir şeyi talep ederken veya rica ederken kullanırız:

🇩🇪 Hol mal bitte den Schlüssel ab.
🇹🇷 Lütfen anahtarı alıver.
🇹🇷 Bir zahmet anahtarı alıver.

2. Daha önce söylenmiş bir şeyi tekrar ifade etmek istediğimizde kullanırız:

🇩🇪 Kannst du mal kommen?
🇹🇷 Bir gelebilir misin?
🇹🇷 E hadi gelmiyecek misin?

3. Emir kipi ile kurduğumuz bir cümleyi daha kibar ifade etmek için kullanabiliriz:

🇩🇪 Mach mal bitte das Licht aus!
🇹🇷 Lütfen ışıkları kapatın!
🇹🇷 E ışıkları kapat lütfen!
🇹🇷 Işıkları kapatın lütfen!

schon

1. Emir kipi kullanarak kurulmuş cümlelerde, konuşulan kişiye motivasyon vermek için kullanabiliriz:

🇩🇪 Sprich sie schon an!
🇹🇷 Git onlarla konuş!
🇹🇷 Durma konuş onlarla!

ruhig

1. Emir kipi kullanarak kurulmuş cümlelerde tıpkı “schon” gibi konuşulan kişiye cesaret vermek için kullanabiliriz:

🇩🇪 Versuch es ruhig! Es gibt nicht zu verlieren.
🇹🇷 Bir dene! Kaybedecek bir şey yok.

vielleicht

1. Bahsi geçen konu için şüphe ifadelerini kurmada kullanılır:

🇩🇪 Gehört diese Jacke vielleicht dir?
🇹🇷 Bu ceket acaba sana mı ait?
🇹🇷 Acaba bu ceket sizin olabilir mi?

aber

1. Bir sıfatın önünde kullanıldığında cümleye “gerçekten, çok, baya” gibi anlamlar katar.

🇩🇪 Das ist aber toll.
🇹🇷 Bu baya baya harika.
🇹🇷 Ama bu harika.

bloß

1. Emir kipi ile kurulan cümlelerde anlamı sertleştirip uyarı anlamı vermek için kullanılır:

🇩🇪 Sei bloß still oder wir sehen uns nie wieder!
🇹🇷 Sadece sessiz ol yoksa birbirimizi bir daha asla göremeyeceğiz!

wohl

1. Söylediğimiz şeylerden emin olmadığımız durumlarda kullanabiliriz:

🇩🇪 Sie ist wohl zu Hause.
🇹🇷 Muhtemelen evdedir.
🇹🇷 Herhalde evdedir.

eigentlich

1. Kibarca konuyu değiştirmek istediğimiz durumlarda kullabiliriz:

🇩🇪 Wie geht es eigentlich deiner Schwester?
🇹🇷 Bu arda kız kardeşin nasıl?

2. “Aslında” anlamı katmak için kullanabiliriz:

🇩🇪 Eigentlich kenne ich mich mit diesem Thema null aus.
🇹🇷 Aslında bu konuyla alakalı hiçbir fikrim yok.