Almancada Passiv Yapılamayan Fiiller Nelerdir?

Daha önceki yazılarımızda da bahsettiğimiz üzere Almancada her fiil Passiv bir formata sokulamamaktadır. Haklı olarak “Peki bu fiiller nelerdir?” gibi bir soru gelebileceğinden bu yazımızda Almancada Passiv yapılamayan fiiller nelerdir, ne gibi özelliklere sahiptir gibi sorulara cevap vereceğiz.

Almancada Passiv Yapılamayan Fiiller

Bilindiği üzere bir cümlede eylemin belirttiği bir iş, oluş ya da hareket bizzat cümlenin öznesi tarafından yapılıyorsa, bu tarz cümlelere etken cümle (Aktivsatz) denilmektedir.

Ancak Almancada her bir fiilden etken bir cümle kurmak mümkün değildir. Böylesi fiilleri üç alt başlık altında inceleyeceğiz:

1. Akkusativobjekt aldığı halde Passiv yapılamayan fiiller
2. Geçişsiz fiiller
3. Dönüşlü fiiller

Akkusativobjekt aldığı halde Passiv yapılamayan fiiller

Akkusativobjekt, yani belirtme halinde bir nesne (ismin -i hali) aldığı halde Passiv yapılamayan birtakım fiiler bulunmaktadır. Bunları da kendi içerisinde alt gruplara ayırabiliriz:

1. Sahiplik anlatan fiiller
2. Es gibt (var) yapısı
3. Miktar, ölçü, büyüklük birimlerini Akkusativobjekt olarak alan fiiller
4. Duygusal durum anlatan fiiller
5. dürfen, können, mögen, sollen, müssen

Sahiplik anlatan fiiller

Almancada sahiplik anlatan “haben, besitzen; erhalten, bekommen” gibi fiillerle Passiv cümleler yapılamaz.

Ich habe den Hund. ✅
Köpeğim var.
Den Hund wird von mir gehabt. ❌

Ich besitze eine Katze. ✅
Bir kedim var.
Eine Katze wird von mir bessessen. ❌

Brad Pitt erhielt einen Preis. ✅
Brad Pitt bir ödül aldı.
Ein Preis wurde von Brad Pitt erhalten. ❌

Brad Pitt bekam einen Preis. ✅
Brad Pitt bir ödül aldı.
Ein Preis wurde von Brad Pitt bekommen. ❌

Es gibt yapısı

Türkçede “Var(dır)” anlamına gelen es gibt yapısı ile Passiv cümleler kurulamaz.

Es gibt viele Beispiele. ✅
Birçok örnek var.
Viele Beispiele werden gegeben. ❌

Es gibt viele Menschen. ✅
Burada birçok insan var.
viele Menschen werden gegeben. ❌

Miktar, ölçü, büyüklük birimlerini Akkusativobjekt olarak alan fiiller

Miktar, ölçü, büyüklük birimlerini Akkusativobjekt olarak alan “kosten, wiegen, enthalten, umfassen, gelten” vb. fiiller ile Passiv cümleler kurulamaz.

Die Flasche enthält 750 ml Milch. ✅
Şişe 750 ml süt içerir.
750 ml Milch werden von der Flasche enthalten. ❌

Das Handy kostet 325 Euro. ✅
Cep telefonu 325 avroya mal oluyor.
325 Euro werden von dem Handy gekostet. ❌

Duygusal durum anlatan fiiller

Duygusal bir durum ya da fiziksel bir histen etkilenen kişiyi Akkusativobjekt olarak “freuen, wundern, ärgern; frieren, frösteln, jucken” vb. fiiller ile Passiv cümleler kurulamaz.

Ihr Verhalten wundert den Vater. ✅
Davranışı babasını şaşırtıyor.
Der Vater wird sehr durch ihr Verhalten gewundert. ❌

Wolle juckt Thomas auf der Haut. ✅
Yün Thomas’ı kaşındırır.
Thomas wird von Wolle auf der Haut gejuckt. ❌

Dürfen, können, mögen, sollen, müssen

Ich darf nichts. ✅
İznim yok.
Nichts wird von mir gedurft. ❌

Jeder kann es. ✅
Herkes yapabilir.
Es wird von jedem gekonnt. ❌