Almancada -İ Halinde Edatlar (Präpositionen mit Akkusativ)
Merhabalar! Bu yazımızda, Almancada “Präpositionen mit Akkusativ” olarak bilinen ve “yalnızca” ismin -i halinde (Akkusativ) kullanılan edatlar konusuna odaklanacağız. Dolayısıyla, “Akkusativ” konusunu daha önceden biliyor olmanız farz edilerek bu konu anlatımını yapacağız.
Almanca -İ Hali Edatları
Öncelikle konumuza edatın ne olduğunu, cümlede ne tür görevler yaptığını tanıtarak başlayalım. Edat (ilgeç), farklı tür ve görevdeki kelimeler ve kavramlar arasında anlam ilgisi kurmaya yarayan yardımcı kelimelerdir. Tek başlarına bir anlamı olmayan bu kelimeler, diğer kelimelerle birlikte, cümle içinde çeşitli görevlerde kullanılır. Pek çok tipi olduğu için bu yazımızda sadece -i halinde kullanılan edatları listeleyeceğiz.
Bu edatların “Präpositionen mit Akkusativ” olarak adlandırılmasının nedeni, cümle içinde Akkusativobjekt adında ismin -i halinde bir nesne almasıdır. Yani kendinden sonra gelen nesneler cümle içindeki yükleme sorulan “kimi”, “neyi” sorularına cevap verir ve haliyle ismin -i halinde bulunur.
Yani diyebiliriz ki, cümle içinde bu edatlara bakarak cümledeki nesnenin ismin hangi halinde bulunduğunu net bir şekilde cevaplayabiliriz. Bu edatlardan yaygın kullanılanlarını aşağıdaki tabloda derledim:
| Präpositionen | Edatlar | |
|---|---|---|
| für | 1. için 2. yerine 3. -ya/-ye 4. -e/-a | |
| 🇩🇪 Ich kaufe ein Geschenk für meine Freundin. 🇹🇷 Kız arkadaşım için bir hediye alıyorum. 🇩🇪 Das ist für dich. 🇹🇷 Bu senin için. | ||
| um | 1. etrafında 2. çevresinde 3. -e/-a doğru 4. -e/-a 5. -de/-da (saat) | |
| 🇩🇪 Wir gehen um den See spazieren. 🇹🇷 Gölün etrafında yürüyüşe çıkıyoruz. 🇩🇪 Der Bus fährt um die Ecke. 🇹🇷 Otobüs köşeye doğru gidiyor. 🇩🇪 Wir treffen uns um 15 Uhr. 🇹🇷 Saat 15′te buluşuyoruz. | ||
| ohne | 1. -sız/-siz, 2. -meden/-madan 3. -den/-dan 4. olmaksızın | |
| 🇩🇪 Ich kann nicht ohne meinen Kaffee leben. 🇹🇷 Kahvem olmadan yaşayamazım. 🇩🇪 Er ging ohne seine Tasche aus dem Haus. 🇹🇷 Evin dışına çantasız çıktı. | ||
| gegen | 1. -e/-a karşı 2. -ye/ya doğru 3. aşağı yukarı | |
| 🇩🇪 Wir kämpfen gegen die Ungerechtigkeit. 🇹🇷 Adaletsizliğe karşı savaşıyoruz. 🇩🇪 Der Ball fliegt gegen die Wand. 🇹🇷 Top duvara doğru gidiyor. | ||
| bis | 1. -e/-a 2. -e/-a kadar 3. -ye/-ya 4. -ye/-ya kadar | |
| 🇩🇪 Ich arbeite bis 18 Uhr. 🇹🇷 Saat 18′e kadar çalışıyorum. 🇩🇪 Wir bleiben bis zum Ende der Party. 🇹🇷 Parti sonuna kadar kalıyoruz. | ||
| durch | 1. arasından 2. içinden 3. boyunca 4. -de/-da | |
| 🇩🇪 Wir gehen durch den Park. 🇹🇷 Parkın içinden geçiyoruz. 🇩🇪 Der Fluss fließt durch die Stadt. 🇹🇷 Nehir şehir boyunca akıyor. | ||
Her bir edatla alakalı detaylı konu anlatımı ilgili linkler aracılığıyla ulaşabilirsiniz.
Wider, Per ve Pro edatlarina Baska kaynaklarda rastlamadim. Entlang edati ayriyeten veriliyor ama siz koymamissiniz
Aslında başka kaynaklarda da var duden’i örnek olarak atabilirim ama kafa karışıklığı olmaması adına ilgili edatları yazıdan kaldırdım. Yorumunuz için teşekkürler.
Hocam iyi günler
um ile verdiğiniz örneklerde praepositionen mit akkusativi bulmak için hangi soruyu sorarız? bize akkusativ praepositionlarda hareket olur diye öğretmişlerdi. Yani Wohin sorusunu sorarız demişlerdi. Yanlış bilgimi acaba?
İyi geceler, Evet doğru bir bilgi. Özellikle yer bildirimi anlatılan durumlarda eğer Akkusativ ise hareket bildirimi vurgulanır Dativ ise yer bildirimi vurugulanır. Hem Akkusativ hem de Dativ kullanılabilen edatlarda bu ayrıma dikkat etmek çok önemlidir.
Hocam die Ecke değilde der Ecke olması gerekmiyor mu?
Ecke die artikeline sahip haliyle -i halinde değişim göstermez.
Evet öyle olacak. Uyarı için teşekkürler, hemen düzeltiyorum.
Ama siz cümleyi değiştirmişsiniz. Önceki kurduğunuz cümle dativ di, siz akkusativ kurmuştunuz. Onu düzeltmek istedim.
Kesinlikle haklısınız. O an birden fazla iş yaparken karışıklık oldu ama durumu izah edemedim. Uyarınız için çok ama çok teşekkürler ve tekrardan öylesine bir muameleyle karşı karşıya bıraktığım için özür dilerim
Hatanızı kabul etmiyorsunuz ama cümleyi değiştirmişsiniz! Önceki yorumumu sildiğiniz gibi bunu da yayınlamazsınız kesin!
Aslında sildiğim kendi yorumum olan “Evet öyle olacak. Uyarı için teşekkürler, hemen düzeltiyorum.” cümlesi idi. Yeni eklediğim örnek kafa karıştırmasın diye eklemek istemiştim. Ayrıca karışıklık için özür dilerim tamamıyla benim hatam.
50000/5000 euro diye girilmiş bilginize.
das Haus für 50000 Euro verkaufen
Evi 5000 Euro’ya satmak
Emeğinize sağlık ayrıca. ♥
Uyarınız için teşekkürler. Hemen düzeltiyorum
Hocam bazı edatlar hem akkusativ hem de dativle kullanılıyordu acaba bunlara değindiğiniz bir yer var mı? Ben göremedim yardım olabilirseniz sevinirim. İyi günler.
Şimdilik şuraya bakabilirsiniz: https://evdealmanca.com/almancada-iki-yonlu-edatlar/ Konuyu en kısa sürede detaylı bir şekilde güncelleyeceğim.
hocam, güncelleme yaparsanız bu konu üstünden mi yaparsınız yoksa iki yönlü edatlar üstünden mi ona göre güncel olarak notları tutmak isterim.
İki yönlü edatlar üzerinden yaparım öncelikli olarak. Sitede genel bir güncelleme dönemine girdik yetiştirmeye çalışıyoruz
Hocam şu “Bis başka edatlarla da beraber kullanılabilir. Böylesi durumlarda bis edatından sonra gelen edat ismin çekimini etkiler.” kurala ufak bi örnek verebilir misiniz çok uzun olmayacak şekilde?
Yazı sorunuzu cevaplayacak şekilde güncellenmiştir. İyi çalışmalar dileriz
gegen konusu içerisinde : Thomas hat den Kopf gegen die Wand geschlagen.
schlagen -> ist geschlagen olması gerekmez mi ?
Duden’e göre her ikisi de olabilmekte
Dessen Aktienkurse stiegen um 10%
dessen kelimesinin kullanılısını açıklayabilirmisiniz 🙂 nedir nasıl kullanılır teşekkürler
“Dessen Aktienkurse stiegen um 10%” cümlesinde, “der Aktienkurse” (hisse senedi fiyatları) kelimesine aidiyeti belirlemek için “dessen Aktienkurse” kelimesi kullanılmıştır. Yani bu cümle Türkçede “Onun hisse senedi fiyatları %10 arttı” anlamına gelir.
Hocam Konu anlatımın yanında grammer alıştırmalarınızda mevcut mudur ?
Yakında kapsamlı bir güncelleme yapılacak ve ilgili eksiklikler giderilecek. Geri bildiriminiz için çok teşekkür ederim 🙏.