Almancada “Um … Zu” Bağlacı

Merhabalar! Bu dersimizde, Almancada “um … zu” bağlacı hangi durumlarda kullanılır detaylarıyla inceleyeceğiz.

“Um … zu” Bağlacı

“Um … zu” bağlacı, Almancada “-mek/-mak için, -mesi/-ması için” gibi anlamları karşılamak için kullanılır. “Almanya’da okumak için Almanca öğreniyorum.” gibi bir cümleyi Almanca söylemek istediğimizi farz edelim. Bu cümlede; “Almanca öğreniyorum” bölümü ana cümleyi, “Almanya’da okuyorum” kısmı ise yan cümleyi oluşturmaktadır. Bu cümleyi “um … zu” yapısını kullanarak şu aşamalarla Almancaya çevirebiliriz:

1. Ana Cümle:
   • 🇩🇪 Ich lerne Deutsch.
   • 🇹🇷 Almanca öğreniyorum.
2. Yan Cümle:
   • 🇩🇪 Ich studiere in Deutschland.
   • 🇹🇷 Almanya’da okuyorum.
3. “Um … zu” Bağlacını Yan Cümleye Ekle
   • 🇩🇪 Um in Deutschland zu studieren
   • 🇹🇷 Almanya’da okumak için
4. Cümleyi Anlamlı Bir Şekilde Yaz:
   • 🇩🇪 Ich lerne Deutsch, um in Deutschland zu studieren.
   • 🇹🇷 Almanya’da okumak için Almanca öğreniyorum.

Bu dört adımda “um … zu” bağlacı ile cümlelerinizi kolayca kurabilirsiniz. Ancak dikkat etmeniz gereken şeyleri de belirtmek istiyorum:

• “Um”dan önce virgül olmalıdır.
• “Um” ile başlayan yan cümlenin fiili mastar halinde cümlenin en sonunda yer almalı, “zu” ise ondan önce gelmelidir.
• İki cümlenin de öznesi aynı olmalıdır.

🇩🇪 Ich gehe früh ins Bett, um genug Schlaf zu bekommen.
🇹🇷 Yeterince uyumak için erken yatıyorum.
🇩🇪 Sie spart Geld, um ein neues Auto zu kaufen.
🇹🇷 Yeni bir araba almak için para biriktiriyor.
🇩🇪 Wir lernen Deutsch, um in Deutschland zu arbeiten.
🇹🇷 Almanya’da çalışmak için Almanca öğreniyoruz.
🇩🇪 Er geht ins Fitnessstudio, um fitter zu werden.
🇹🇷 Daha fit olmak için spor salonuna gidiyor.
🇩🇪 Ich trinke Kaffee, um wach zu bleiben.
🇹🇷 Uyanık kalmak için kahve içiyorum.

❗ Yukarıdaki cümleleri incelediğinizde iki cümlenin de öznesi aynı olduğu görülecektir. “Um … zu” bağlacı ile yapacağımız cümlelerde yan ve esas cümledeki öznelerin muhakkak aynı olması gerekmektedir.

❗ “Um … zu” bağlacı kullandığınızda, ana cümlenin zamanı ne olursa olsun yan cümledeki fiilin mastar formunda kalması gerekir. Bakınız:

• Präsens:
  • 🇩🇪 Anna liest das Buch, ohne eine Pause zu machen.
  • 🇹🇷 Anna kitabı ara vermeden okuyor.
• Präteritum:
  • 🇩🇪 Johann lief in den Garten, um seiner Schwester zu helfen.
  • 🇹🇷 Johann kız kardeşine yardım etmek için bahçeye koştu.
• Perfekt:
  • 🇩🇪 Anna ist nach Berlin gefahren, um Emma zu sehen.
  • 🇹🇷 Anna, Emma’yı görmek için Berlin’e gitti.
• Plusquamperfekt:
  • 🇩🇪 Er hatte das Haus verlassen, ohne das Licht auszuschalten.
  • 🇹🇷 Işığı kapatmadan evden çıkmıştı.
• Futur I:
  • 🇩🇪 Nächste Woche wird er nach Berlin reisen, ohne einen Reiseführer zu haben.
  • 🇹🇷 Gelecek hafta, bir rehber olmadan Berlin’e seyahat edecek.
• Futur II:
  • 🇩🇪 Bis Ende des Jahres wird sie das Projekt abgeschlossen haben, ohne Hilfe zu suchen.
  • 🇹🇷 Yıl sonuna kadar yardım almadan projeyi tamamlamış olacak.

Bu örneklerde görebileceğiniz gibi, ana cümlenin zamanı ne olursa olsun “ohne … zu” yapısını takip eden fiil mastar formunda kalır.

❗ “Um … zu” ile kurulan bir cümlede “sollen“ ve “wollen“ kip belirteçleri kullanılamaz.

“Für” Edatı ve “Um … zu” Farkı

Almancada “für” edatı da “için” anlamına geldiği için “um … zu” bağlacı ile karıştırılabilir. “Für” edatı, isim önünde kullanılırken “um … zu” bağlacında ise durum böyle değildir. İki cümleyi bağlamasının yanı sıra “için” anlamı bir fiil ile sağlanır.

🇩🇪 Thomas arbeitet für Geld.
🇹🇷 Thomas para için çalışıyor.
🇩🇪 Thomas arbeitet, um Geld zu verdienen.
🇹🇷 Thomas para kazanmak için çalışıyor.
…..
🇩🇪 Er lernt für die Prüfung.
🇹🇷 Sınav için çalışıyor.
🇩🇪 Er lernt, um die Prüfung zu bestehen.
🇹🇷 Sınavı geçmek için çalışıyor.

“Weil” ile “Um … Zu” Farkı

“Weil” ve “um zu” bağlaçları Almancada farklı kullanımları olan iki bağlaçtır. “Weil” sebep-sonuç ilişkisini ifade ederken, “um … zu” ise amaç bildirir.

Örneğin, “Weil es regnet, bleibe ich zu Hause.” cümlesinde “weil” bağlacı kullanılarak “yağmur yağdığı için evde kalıyorum.” denilmektedir. Burada anlaşılacağı üzere “weil” bağlacı neden-sonuç ilişkisini ifade etmektedir.

Öte yandan, “um zu” bağlacı ise amaç-belirtme anlamı taşır ve bir amacı gerçekleştirmek için yapılan eylemi ifade eder. Örneğin, “Ich lerne Deutsch, um in Deutschland zu arbeiten.” cümlesinde “um zu” bağlacı kullanılarak “Almanya’da çalışmak için Almanca öğreniyorum.” denilmektedir. Burada “um zu” bağlacı ile bir amaç ifade edilmektedir.