Almancada ohne … zu Bağlacı Konu Anlatımı

Almancada ohne … zu bağlacı ile bağlanan cümleler, Türkçeye “-sızın/sizin” anlamlarına gelecek şekilde çevrilmektedir.

Almancada ohne … zu Bağlacı

“Öğrenci kitabına bakmaksızın cevap veriyor, bebek yardım almaksızın yürüyor” gibi cümleleri Almancada söyleyebilmek için ohne … zu bağlacından yararlanılır.

Her ne kadar yukarıdaki cümleler “bakmaksızın, yapmaksızın” olarak kurulmuş olsalar da gündelik yaşamımızda “bakmadan, yapmadan” olarak kullanılmaktadır. Bu yüzden birebir çeviri yerine uygun kaçan çeviriyi kullanmak faydalı olacaktır.

❗ Birleştireceğimiz iki cümleden hangisinin yan cümle olduğunu anlamak için fiile gelen “-den/dan, -meksizin/maksızın” ekinden tanıyabiliriz. Eğer fiil bu ekleri alıyorsa ohne … zu kullanılacak yan cümlemiz o cümle olacaktır.

Thomas gitti. Thomas veda etmedi. şeklinde iki cümleden “Thomas veda etmeden gitti.” cümlesini oluşturmak için esas ve yan cümlelerine ayırdığımızda; “vedat etmeden” kısmı yan cümle, “Thomas gitti” kısmı ise esas cümle olacaktır.

➡️ Yan cümle (Nebensatz):

Thomas ist gegangen. Thomas gitti.

➡️ Esas cümle (Hauptsatz):

Thomas hat sich nicht verabschiedet. Thomas veda etmedi.

❗ İki cümle birbirlerinden bir virgülle ayrılır. Yan cümlenin fiili mastar (yalın) halinde ve zu’dan sonra olacak şekilde cümlenin en sonuna gider.

❗ Bu tür cümlelerde olumsuz bir anlam vardır. Haliyle de yan cümle yapılan cümlenin olumsuz bir anlam içermesi beklenir.

Thomas hat sich nicht verabschiedet. Thomas veda etmedi.

➡️ ohne … zu

Thomas ist gegangen _{(esas cümle)}. Thomas hat sich nicht verabschiedet. _{(yan cümle)}
Thomas gitti. Thomas veda etmedi.
Thomas ist gegangen, ohne Thomas sich zu verabschiedet verabschieden.
Thomas veda etmeden gitti.

❗ Yan cümle her ne kadar Türkçe çevirilerde cümle başında bulunsa da genel olarak Almancasında sonda kullanılır. Yan cümleyi ilk sırada kullanırken ise virgülden sonra esas cümlenin fiili başa yazılır.

Thomas ist gegangen, ohne sich zu verabschieden. Ohne sich zu verabschieden, ist Thomas gegangen. Thomas veda etmeden gitti.

❗ Ohne … zu ile yapılan cümleler Präteritum veya Perfekt zamanlarda olabilirler. Bu durumda yan cümlecikte bir değişiklik olmaz; zu’dan sonra gelen fiil yine mastar halinde bulunur.

Der Schüler ist in die Schule gegangen, ohne seine Hausaufgaben zu machen. Öğrenci ödevlerini yapmadan okula gitti.

Die Kinder aßen, ohne ihre Hände zu waschen. Çocuklar ellerini yıkamadan yemek yediler.

Ayrılabilen fiillerde ohne … zu kullanımı

➡️ Esas cümleciğin fiili ayrılabilen bir fiil ise ayrılan takı yalnız esas cümleciğin sonuna konur, yani ohne … zu ile kurulan yan cümleciğin önünde, iki cümleciği ayıran virgülden evvel yer alır.

John machte das Fenster auf, ohne seine Mutter zu fragen. John, annesine sormadan pencereyi açtı.

➡️ Yan cümleciğin fiili ayrılabilen bir fiil ise zu ayrılan takı ile geriye kalan fiil arasına girer ve hepsi bitişik yazılır.

Der Schüler spricht mit dem Lehrer, ohne aufzustehen. Öğrenci ayağa kalkmadan öğretmenle konuşuyor.

Thomas betrat das Zimmer, ohne anzuklopfen. Thomas kapıyı çalmadan odaya girdi.

Dönüşlü fiillerde ohne … zu kullanımı

Ohne ile başlayan yan cümleciğin fiili dönüşlü bir fiil ise fiil yine zu’dan sonra yer alır, dönüşlü zamir (eğer varsa diğer kelimelerle birlikte) ohne ile zu arasına girer

Ich gehe nicht zur Schule, ohne mich zu rasieren. Tıraş olmadan okula gitmem.

Er legt sich ins Bett, ohne das Licht auszuschalten. O ışığı söndürmeden yatağa yatıyor.

Modal fiillerde ohne … zu kullanımı

➡️ Esas cümlede tarz fiil varsa sonda bulunması gereken cümlenin esas fiili ohne’dan önce yer alır.

Die Kinder dürfen nicht ging ins Kino, ohne seinen Vater zu fragen. Çocukların babasına sormadan sinemaya gitmelerine izin verilmiyor.

Sie können nicht essen, ohne ihren Job zu machen. İşlerini bitirmeden yemek yiyemezler.

➡️ Eğer tarz fiil yan cümlede bulunuyorsa, tarz fiil zu’dan sonra, esas fiili ise zu’dan önce yer alır. Bunlar bitişik yazılmazlar.

Anna nahm an einem Kochwettbewerb teil, ohne kochen zu können. Anna yemek yapmayı bilmeden bir yemek yarışmasına katıldı.

ohne … zu ve ohne dass Farkı

Ohne … zu ve ohne dass arasındaki en temel fark öznelerdir. Eğer esas ve yan cümlenin özneleri farklıysa ohne dass kullanılır. Ancak özneler aynı ise ohne … zu bağlacı kullanılır.

Özneler ortak olduğu için dolayısıyla ohne … zu yapısında fazladan özne kullanılmaz. Bundan dolayı ohne … zu ile oluşturulmuş her bir cümle ohne dass ile de söylenebilir ama tam tersi mümkün değildir.

Anna kauft ein Kleid. Anna probiert es nicht an.
Anna elbise satın alıyor. Anna onu denemiyor.
Anna kauft ein Kleid, ohne dass sie es anprobiert.
Anna kauft ein Kleid, ohne es anzuprobieren.
Anna elbiseyi denemeden satın alıyor.

Anna kauft ein Kleid. Emma probiert es nicht an.
Anna elbise satın alıyor. Emma onu denemiyor.
Anna kauft ein Kleid, ohne dass Emma es anprobiert.
Anna kauft ein Kleid, ohne es anzuprobieren.
Anna elbiseyi Emma denemeden satın alıyor.