Almancada Sıfatların Mukayesesi (Komparation)
Almancada sıfatların mukayesesi (Steigerungsformen von Adjektiven), tıpkı Türkçede olduğu gibi karşılaştırma, derecelendirme yapmak için kullanılmaktadır.
Almancada Sıfatların Mukayesesi
Aynı özelliklere sahip olan varlıkları ilgili özelliğe hangisinin ne ölçüde sahip olduğunu göstermek için sıfatın başına “en, daha” gibi kelimeler getirerek karşılaştırma yaparız.
İki tane küçük kalem alsak, bunlardan birinin diğerinden küçük olduğunu, bir üçüncü kalemin bu ikisinden de daha küçük olduğunu söylesek, bunların birbirlerine oranla küçüklük derecelerini belirtmiş ve böylece karşılaştırmalarını yapmış oluruz.
Benzer bir karşılaştırmayı Almancada da yapabiliriz. Almancada bir sıfatın üç derecesi söz konusudur ve bu üç derece sırasıyla:
- der Positiv (-) sıfatın yalın hali olur
- der Komperativ (-er): yakın üstünlük (karşılaştırma) derecesi
- der Superlativ (-(e)st): en üstünlük derecesi
Almancada Sıfatların Yalın Hali (Positiv)
Almancada sıfatın ek almamış, yalın haline “Positiv” denir.
klein | küçük |
schön | güzel |
🇩🇪 Mein Auto ist schön.
🇹🇷 Arabam güzel.
🇩🇪 Thomas’ Haus ist klein.
🇹🇷 Thomas’ın evi küçük.
Almancada “Komperativ” Yapılışı
Almancada Komparativ ile iki şey arasında bir mukayese yapılır ve birinin diğerinden “daha …” olduğu kıyaslanır.
Türkçede biz bu kıyası ilgili sıfatın önüne daha kelimesini getirerek yaparız (daha büyük). Almancada ise benzer bir mukayeseyi sıfatın sonuna “-er” eki ekleyerek oluştururuz.
klein | küçük | kleiner | daha küçük |
schön | güzel | schöner | daha güzel |
🇩🇪 Das Auto ist schnell, aber das Motorrad ist schneller.
🇹🇷 Araba hızlıdır, ama motosiklet daha hızlıdır.
🇩🇪 Der Hamburger ist lecker, aber die Pizza ist leckerer.
🇹🇷 Hamburger lezzetli ama pizza daha lezzetli.
🇩🇪 Berlin ist schön, aber New York ist schöner.
🇹🇷 Berlin güzel, ama New York daha güzel.
🇩🇪 Deutsch ist schwierig, aber Chinesisch ist schwieriger.
🇹🇷 Almanca zordur, ama Çince daha zordur.
Ancak, kurala uymayan istisnalar da söz konusudur. ❗ Kökünde a, o, u gibi ünlü harflerden olan tek heceli sıfatların büyük çoğunluğu “Komperativ” yapılırken sahip oldukları sesli harfleri ä, ö, ü şeklinde Umlaut olur. Aşağıdaki tabloda ilgili istisnaya sahip sıfatlar derlenmiştir:
klug | akıllı | klüger | daha akıllı |
lang | uzun | länger | daha uzun |
arm | yoksul | ärmer | daha yoksul |
dumm | deli | dümmer | daha deli |
grob | kaba | gröber | daha kaba |
hart | sert | härter | daha sert |
jung | genç | jünger | daha genç |
kalt | soğuk | kälter | daha soğuk |
krank | hasta | kränker | daha hasta |
scharf | keskin | schärfer | daha keskin |
stark | kuvvetli | stärker | daha kuvvetli |
❗ -er ile biten sıfatların -er ekinden önce ünlü varsa “Komperativ” yapılırken bu -e harfleri düşer. Ancak ünlü bir harf yoksa -e kalabilir. Örneğin:
teuer | pahalı | teurer | daha pahalı |
sauer | ekşi | saurer | daha ekşi |
lecker | lezzetli | leck(e)rer | daha lezzetli |
bitter | acı | bitt(e)rer | daha acı |
❗ -el ile biten sıfatlar “Komperativ” yapılırken -e harfi düşer. Aşağıdaki sıfatları inceleyiniz:
dunkel | koyu | dunkler | daha koyu |
edel | değerli | edler | daha değerli |
nobel | soylu | nobler | daha soylu |
komfortabel | rahat | komfortabler | daha rahat |
❗ Tıpkı fiillerde olduğu gibi sıfatlarda da düzensizlik vardır. Bunları ezberlemek gerekmektedir. Bakınız:
gut | iyi | besser | daha iyi |
hoch | yüksek | höher | daha yüksek |
nah | yakın | näher | daha yakın |
viel | çok | mehr | daha çok |
“Als” Kullanımı
Herhangi bir şeyi diğer bir başka şeyle kıyaslarken kullandığımız Türkçedeki “-den/dan” eki Almancada ilgili sıfattan sonra gelen als ile sağlanır.
🇩🇪 Johann ist älter als Thomas.
🇹🇷 Johann, Thomas’tan daha yaşlıdır.
🇩🇪 Mein Wagen fährt schneller als deiner.
🇹🇷 Benim arabam seninkinden daha hızlı gidiyor.
🇩🇪 Der Hund ist größer als die Katze.
🇹🇷 Köpek kediden daha büyüktür.
🇩🇪 Antalya ist schöner als Ankara.
🇹🇷 Antalya Ankara’dan daha güzel.
🇩🇪 Mein Handy ist besser als dein Handy.
🇹🇷 Benim telefonum senin telefonundan daha iyi.
🇩🇪 Ich finde Theater besser als Kino.
🇹🇷 Bence tiyatro sinemadan daha iyidir.
Almancada “Superlativ” Yapılışı
Bu biçimi, diğerleri ile karşılaştırıldığında bir şey ya da birisinin en çok niteliğe sahip olduğunu söylemek için kullanırız. “Superlativ” iki farklı şekilde oluşturulabilmektedir.
Almancada Süperlatif Formunun Yüklem Olarak Kullanımı
⭐ İlk yöntemde mukayese yalnızca sıfatlar kullanılarak yapılır. Bunun için bir sıfatın temel biçimine “-(e) sten” eklenir. Tıpkı Türkçede “en zayıf, en küçük,…” gibi üstünlük karşılaştırmalarında kullandığımız “en” kelimesine benzer bir ifade Almancada “am“ kelimesi ile anlatılır.
klein | küçük | kleiner | daha küçük | am kleinsten | en küçük |
schön | güzel | schöner | daha güzel | schönsten | en güzel |
🇩🇪 Eine Katze ist schnell.
🇹🇷 Kedi hızlıdır.
🇩🇪 Ein Hund ist schneller.
🇹🇷 Köpek daha hızlıdır.
🇩🇪 Ein Leopard ist am schnellsten.
🇹🇷 Leopar en hızlısıdır.
❗ Benzer şekilde kökünde a, o, u gibi ünlü harflerden olan tek heceli sıfatların büyük çoğunluğu Superlativ yapılırken sahip oldukları sesli harfleri ä, ö, ü şeklinde Umlaut olur. Yaygın olarak kullanılan aşağıdaki tabloda derlenmiştir:
alt yaşlı | älter daha yaşlı | am ältesten en yaşlı |
lang uzun | länger daha uzun | am längsten en uzun. |
kurz kısa | kürzer daha kısa | am kürzesten en kısa |
gross büyük | grösser daha büyük | am grössten en büyük |
arm fakir | ärmer daha fakir | am ärmsten en fakir |
warm sıcak | wärmer daha sıcak | am wärmsten en sıcak |
krank hasta | kränker daha hasta | am kränksten en hasta |
schwach kuvvetsiz | schwächer daha kuvvetsiz | am schwächsten en kuvvetsiz |
klug akıllı | klüger daha akıllı | am klügsten en akıllı |
dumm aptal | dümmer daha aptal | am dümmsten en aptal |
jung genç | jünger daha genç | am jüngsten en genç |
❗ Sonu -d, -t, -tz, -s, -sch -ß, -x ve -z ile biten sıfatların büyük çoğunluğu Superlativ yapılırken gelen -sten takısıyla sıfat arasına bir -e eki daha alır.
weit uzak | weiter daha uzak | am weitesten en uzak |
berühmt meşhur | berühmter daha meşhur | am berühmtesten en meşhur |
heiss sıcak | heisser daha sıcak | am heissesten en sıcak |
bunt renkli | bunter daha renkli | am buntesten en renkli |
bekannt tanınmış | bekannter daha tanınmış | am bekanntesten en tanınmış |
leicht hafif | leichter daha hafif | am leichtesten en hafif |
neu yeni | neuer daha yeni | am neuesten en yeni |
treu sadık | treuer daha sadık | am treuesten en sadık |
❗ Superlativ olurken düzensiz değişim gösteren sıfatlar aşağıda derlenmiştir:
gut | iyi | besser | daha iyi | am besten | en iyi |
hoch | yüksek | höher | daha yüksek | am höhsten | en yüksek |
nah | yakın | näher | daha yakın | am nächsten | en yakın |
viel | çok | mehr | daha çok | am meisten | en çok |
❗ Almancada çoğu sıfat derecelendirilebilir; yani bir şeyin başka bir şeye göre daha fazla veya daha az olduğunu belirtmek için kullanılabilirler. Ancak, bazı sıfatlar kesin veya mutlak anlamları olduğu için derecelendirilemezler. Örneğin:
tot | ölü |
schwanger | hamile |
einzigartig | benzersiz |
maximal | maksimum |
minimal | minimum |
Almancada Süperlatif Formunun İsimle Birlikte Kullanımı
⭐ İkinci yöntemde ise sıfat isimle beraber kullanılır. İlgili sıfat karşılaştırmanın yapılacağı isimden hemen önce gelir ve temel sıfat biçimine “-(e)ste” düzenli sıfatsal eki sıfata eklenir. Ayrıca sıfatın önüne ilgili ismin belirli artikeli (der, die, das) getirilir. ❗ Böylesi durumlarda am eki kullanılmaz. Aşağıdaki örnekleri inceleyiniz:
🇩🇪 Anna ist das fleißigste Mädchen im Unterricht.
🇹🇷 Anna sınıfın en çalışkan kızıdır.
🇩🇪 Usain Bolt ist der schnellste Läufer.
🇹🇷 Usain Bolt en hızlı koşucudur.
🇩🇪 Du bist der beste Freund der Welt.
🇹🇷 Sen dünyanın en iyi arkadaşısın.
🇩🇪 Ararat ist der höchste Berg der Türkei.
🇹🇷 Ağrı Dağı Türkiye’nin en yüksek dağıdır.
🇩🇪 İstanbul ist die grösste Stadt der Türkei.
🇹🇷 İstanbul, Türkiye’nin en büyük şehridir.
Almancada “So +…+ wie” Kullanımı
İki ismi karşılaştırırken birinci ismin ikinci isim kadar o sıfata sahip olduğunu söylemek isteyebiliriz. Türkçede “… kadar” ile yapılan bu karşılaştırma Almancada “so … wie” arasına sıfatın birinci hali gelirken getirilir. Örneğin:
klein küçük | so klein wie … … kadar küçük |
gross büyük | so groß wie … … kadar büyük |
🇩🇪 Heute ist es so warm wie gestern.
🇹🇷 Bugün dün kadar sıcak.
🇩🇪 Antalya ist nicht so groß wie İstanbul.
🇹🇷 Antalya, İstanbul kadar büyük değildir.
🇩🇪 Gimli ist genau so stur wie sein Vater.
🇹🇷 Gimli babası kadar inatçıdır.
❗ Almancada “hoch” (yüksek) sıfatının nevi şahsına münhasır diyebileceğimiz bir özelliği vardır. Kendisinin “Komperativ”, “Superlativ” ve “Sıfat tamlamaları” (sıfat çekimi) yapılırkenki kullanımında “c” harfi düşer. Örneğin:
⭐ Positiv:
🇩🇪 Das Gebäude ist sehr hoch. (Bina çok yüksek.)
⭐ Komperativ:
🇩🇪 Mein Haus ist höher. (Benim evim daha yüksek.)
⭐ Superlativ:
🇩🇪 Das ist der höchste Berg in der Türkei. (Bu Türkiye’nin en yüksek dağı.)
⭐ Sıfat tamlaması olarak kullanımında:
🇩🇪 Der hohe Hügel. (Yüksek tepe.)
🇩🇪 Ich sitze auf einem hohen Stuhl. (Yüksek bir sandalyede oturuyorum.)
Sıfat tamlamalarını yapabilmek adına sıfat çekimlerini çalışmanız gerekir. Uzun bir konu olduğu için ayrı bir derste anlatılmıştır.
Sıfat tamlamasında der Komperativ ile Superativ aynı mı oluyorlar?
“Komparativ” (karşılaştırma derecesi) ve “Superlativ” (üstünlük derecesi)
Klug komperativ ve Superlativi yanlış olmuş umlautlu yazılcaktı
Uyarı için teşekkürler. Hemen düzeltiyorum.
superlativ tablosu yanlış olmuş
Gerekli güncelleme yapıldı 🙏.
Ihr Haus ist größer als eures.
şeklinde possesivpronomen olması gerekmiyor mu?
Evet. Yazı büyük ölçüde yenilendi
Heute ist es so warm wie gestern. (sondan 3.cümle) burda es niye var? görevi(zarf,sıfat…) ve anlamı nedir?
Çok sıcak olan ne ? Hava . Havayı belirtmek için kullanılmış.
Heute ist das Wetter so warm wie gestern.
es=das Wetter
“Wie spaet ist es?” Cümlesinde “es” zamirinin “das Uhr” kelimesini temsil ettiği gibi.
merhaba, galiba superlativ bölümünde schöner kelimesi schönsten olarak düzeltilmeli. teşekkür ederim emeğinize sağlık
Merhabalar, evet haklısınız. Uyarı için teşekkürler hemen düzeltiyorum 🙏
Selamlar. Gayet hoş olmuş site. Tebrikler.
hoch – höher – am höchsten
Hoch sadece yalın halde kullanılır.
Das Gebäude ist sehr hoch.
Sıfat tamlaması kullanımında “c” harfi düşer.
Der hohe Hügel.
Ich sitze auf einem hohen Stuhl.
Küçük bir katkı sunmak istedim. Kolaylıklar
Merhabalar, sağladığınız geri bildirim ve eklemeler için çok teşekkür ederiz. İlgili ve faydalı bir bilgi sağladınız.
Belirttiğiniz gibi “hoch” (yüksek) sıfatının öyle bir özelliği vardır.
Yalın halde:
Das Gebäude ist sehr hoch. (Bina çok yüksek.)
⭐ Sıfat tamlaması kullanımında:
Der hohe Hügel. (Yüksek tepe.)
Ich sitze auf einem hohen Stuhl. (Yüksek bir sandalyede oturuyorum.)
⭐ Karşılaştırma halinde:
Mein Haus ist höher. (Benim evim daha yüksek.)
⭐ En üst derece (superlatif) kullanımında:
Das ist der höchste Berg in der Türkei. (Bu Türkiye’nin en yüksek dağı.)
Bu tür bilgilerin paylaşılması, dil öğrenme sürecini daha anlaşılır bir hale getirmekte. Bu nedenle değerli katkınız için tekrar tekrar çok teşekkür ederim ❤️.
Bu bilgiyi de konu anlatımına eklerseniz iyi olur. 😍
Hemen ekliyorum 🙂