Daneben, Darauf, … Woneben, Worauf, …(Pronominaladverbien)
Daneben, darauf, davor, woneben, worauaf, wofor v.s. ile aynı kelimeyi tekrarlamaktan kurtulmuş oluruz. Kurtulmuş diyoruz çünkü kelimenin tekrar kullanılması rahatsız edici olabilmektedir.
Bundan kaçınmak için yapılması gereken şey ise edatın önüne “da” önekini eklemektir. Eğer soru cümlesi oluşturulacaksa da “wo” kelimesi eklenir.
Da veya wo önekini ekleyeceğimiz edat eğer sesli bir harfle başlıyorsa, da ve wo ile edat arasına bir “r” harfi eklenir ve dar veya wor formatına dönüşür.
Da- Kelimeleri
Aşağıdaki cümlede “einer Weltreise (dünya turu)” kelimesinin iki defa tekrarlanması nasıl ki Türkçede kulağa hoş gelmiyorsa Almancada da benzer şekilde rahatsız edici olabilmektedir. Bu yüzden de bu tekrarı önleyebilmek adına da- öneki ilgili edatla beraber kullanılmıştır.
| Thomas träumt von einer Weltreise. Ich träume auch von einer Weltreise. Thomas bir dünya turu hayal ediyor. Ben de bir dünya turu hayali kuruyorum. |
| Thomas träumt von einer Weltreise. Ich träume auch davon. Thomas bir dünya turu hayal ediyor. Ben de onun hayalini kuruyorum. |
Aşağıdaki tabloda, da– önekinin edatlarla kullanımı derlenmiştir:
| an | daran |
| auf | darauf |
| aus | daraus |
| bei | dabei |
| durch | dadurch |
| für | dafür |
| gegen | dagegen |
| hinter | dahinter |
| in | darin |
| mit | damit |
| nach | danach |
| neben | daneben |
| über | darüber |
| um | darum |
| unter | darunter |
| von | davon |
| vor | davor |
| zu | dazu |
| zwischen | dazwischen |
Örneklendirmek gerekirse:
| vor der Tafel tahtanın önünde | davor onun önünde | ||
| hinter der Tafel tahtanın arkasında | dahinter onun arkasında | ||
| an der Tafel tahtanın yanında | daran onun yanında | ||
| auf der Tafel tahtanın üstünde | darauf onun üstünde | ||
| in der Mappe çantanın içinde | darin onun içinde | ||
| unter der Tafel tahtanın altında | darunter onun altında | ||
| über der Tafel tahtanın üzerinde | darüber onun üzerinde | ||
| mit dem Auto otomobille | damit onunla | ||
| von der Reise seyahatten | davon ondan, oradan | ||
| nach dem Essen yemekten sonra | danach ondan sonra | ||
| aus dem Buch kitaptan | daraus ondan, oradan |
Yukarıdaki kısaltılmış şekilleri ancak önekten sonra gelen isim bir eşya veya cismi gösteriyorsa kullanılabilmektedir. Türkçedekinin aksine şahıs isimlerinde, örneğin, “Onun yanında” denilebilmesine rağmen Almancada böyle bir kısaltma yanlış olmaktadır:
| Brad Pitt träumt von Angeline Jolie. Ich träume auch von Angeline Jolie. Brad Pitt, Angeline Jolie’yi hayal ediyor. Ben de Angeline Jolie’yi hayal ediyorum. Brad Pitt träumt von Angeline Jolie. Ich träume auch Brad Pitt träumt von Angeline Jolie. Ich träume auch ihr. Brad Pitt, Angeline Jolie’yi hayal ediyor. Ben de onu hayal ediyorum. |
| Nach dem Essen spielen wir im Garten. Yemekten sonra bahçede oynuyoruz. Danach spielen wir im Garten. Ondan sonra bahçede oynuyoruz. |
| Ich schreibe mit dem Bleistift. Kalemle yazıyorum. Ich schreibe damit. Onunla yazıyorum. |
| Die Lehrerin liest aus dem Buch. (Kadın) Öğretmen kitaptan okuyor. Die Lehrerin liest daraus. (Kadın) Öğretmen oradan okuyor. |
| Im Garten steht ein Baum. Unter dem Baum spielen Kinder. Bahçede bir ağaç var. Ağacın altında çocuklar oynuyor. Im Garten steht ein Baum. Darunter spielen Kinder. Bahçede bir ağaç var. Onun altında çocuklar oynuyor. |
Wo- Kelimeleri
Benzer şekilde ilgili edatlarla alakalı soru cümleleri kurarken de wo kelimesi edatlarla beraber kullanılır.
Aşağıdaki tabloda, wo– önekinin edatlarla kullanımı derlenmiştir:
| an | woran |
| auf | worauf |
| aus | woraus |
| bei | wobei |
| durch | wodurch |
| für | wofür |
| gegen | wogegen |
| hinter | wohinter |
| in | worin |
| mit | womit |
| nach | wonach |
| neben | woneben |
| über | worüber |
| um | worum |
| unter | worunter |
| von | wovon |
| vor | wovor |
| zu | wozu |
| zwischen | wozwischen |
Örneklendirmek gerekirse:
| vor der Tafel tahtanın önünde | wovor neyin önünde | ||
| hinter der Tafel tahtanın arkasında | wohinter neyin arkasında | ||
| an der Tafel tahtanın yanında | woran neyin yanında | ||
| auf der Tafel tahtanın üstünde | worauf neyin üstünde | ||
| in der Mappe çantanın içinde | worin neyin içinde | ||
| unter der Tafel tahtanın altında | worunter neyin altında | ||
| über der Tafel tahtanın üzerinde | worüber neyin üzerinde | ||
| mit dem Auto otomobille | womit neyle | ||
| von der Reise seyahatten | wovon neyden, nereen | ||
| nach dem Essen yemekten sonra | wonach neyden sonra | ||
| aus dem Buch kitaptan | woraus neyden, nereden |
Hem da- hem de wo- kelimelerini öğrendiğimize göre sıra geldi bu ifadeleri kullanarak örnek cümleler oluşturmaya.
| Anna hat Angst vor dem Hund. Anna köpekten korkuyor. |
| Wofor hat Anna Angst? Anna neyden korkuyor? |
Yukarıdaki örnekte neden vor edatı kullanıldı diye soracak olursanız cevap fiilde gizli diyebiliriz. Bir şeyden korkmak anlamına gelen Angst haben vor edatlı fiili kullanıldığı için haliyle fiildeki vor edatı nedeniyle vor edatını wo kelimesiyle beraber kullandık.
Aşağıdaki örnekte ise bir şeyi beklemek anlamına gelen warten auf edatlı fiili kullanıldığı için wo ve da kelimelerine auf edatı eklendi:
| Worauf wartet Jürgen? Jürgen neyi bekliyor? |
| Der Bus wird bald kommen. Darauf wartet er. Otobüs birazdan gelecek. Onu bekliyor |
Eğer cevap bir şey, bir nesne ise yukarıdaki örnekte de görüleceği üzere wo kelimesi kullanılmıştır. Ancak cevap bir insan ise woedat şeklinde değil de Präposition (edat) + W-Frage (w sorusu) kullanılır.
Yukarıdaki örneğimizde beklenen otobüs değil de bir insan olsaydı:
| Auf wen wartet Jürgen? Jürgen kimi bekliyor? |
| Er wartet auf Anna. Anna’yı bekliyor. |
Bir şeye ilgi duymak anlamına gelen interessieren für edatlı fiilimizle bir örnek cümle kullanalım:
| Wofür interessierst du dich? Neye ilgi duyuyorsun. |
| Ich interessiere mich für Literatur. Edebiyata ilgi duyuyorum. |
| Dafür interessiere ich mich auch! Ona ben de ilgi duyuyorum! |
Hier ist der Tür. Neben der Tür hängt das Bild.Masa buradadır. Masanın yanında resim asılıdır.
Bu cümlenizdeki hataları düzeltmenizde fayda olacaktır :)
Hier ist der Tür. Neben der Tür hängt das Bild.Masa buradadır. Masanın yanında resim asılıdır.
Yalnız bu cümlede değil, bütün bir konu bölümünü aynı hatayla işlemişsiniz ! Bu korkunç bir şey. Belliki ciddi bir şekilde masanın Almanca Tür olarak kaydetmiş hafızanız. Artikeli de yanlıştır ayrıca.
die Tür= kapı.
der Tisch= Masa.
Bölümün bir yerlerinde de Tafel(tahta) yı kullanmışsınız. Herhalde masa niyetine kullanmak istediniz onu da.
Lütfen daha dikkatli olun. Çok fazla hata içeriyor dersleriniz. Naciznae önerim, bütün bölümleri gözden geçirmeniz.
Merhabalar, haklı eleştirileriniz ve uyarılarınız için teşekkürler. O günle alakalı aklımda kalan şey Cem Yılmaz’ın “Ateş, su, tahta” esprisi. Sanırım çok fazla konuyu da bir anda sisteme eklemeye çalışınca dikkat kaybı olmuş olmalı. Gerçekten hatalar için çok üzgünüz ve hemen düzeltiyoruz. Eleştiriniz için tekrardan teşekkürler. Eleştirileriniz bizim için çok kıymetli.
Merhaba,
Oncelikle sitenize bayiliyorum ve buradan cok sey ogrendim. Emeginize saglik.
Aslinda bu konuda soylemeyi ihmal ettiginiz bir sey var. Hic bilmeyen biri bu konuyu sitenizden okudugunda aklina ilk gelen soru ne zaman darüber, ne zaman davon ya da digerleri kullanacagi olacak. Hangi da+präp’in gelip gelmeyecegini fiilin hangi präposition aldigini bilerek yapabiliriz. Aslinda bu konu Verben mit Präpositionen’la iliskili. Buraya da deginmenizi rica ederim bu konu icin.
Merhabalar. Aslında konuyu detaylandırıp yazıyı uzatmamak adına ikinci bir yazı yazacaktık ama eleştirinizde haklısınız. Yazıyı detaylı bir şekilde güncelledik. Yakında yeni bir güncelleme yapmayı düşünüyoruz. Uyarınız için çok teşekkürler.
1 hocam dazu filan açıklanmamış bunların hepsini en zaından da lı olanları yazsanız bide bunların bazıları birrbirine çok yakın farkını da yazabilir misiniz mesela dazu le dafür
2 bunlar dass baglacı gibi gibi fiiili sona artar mı atmaz mı hepsi bu arada
Yakında detaylı bir güncelleme gelecek. Dazu tek başına bir konu olarak ayrıyeten işlenecek şimdilik çok yoğun bir çalışma döneminde olduğumuz için inanın çok istesek de zaman ayıramıyoruz
merhabalar konuyu guzel anlatmıssınız ama ne zaman darüber ne zaman worüber kullanacagız bu konuda da bılgı verırsenız cok memnun olurum
Merhabalar, yorumunuz için teşekkür ediyorum. Yakında gerekli güncellemeyi yapacağım.
mükemmel ötesi <3