Almancada İşaret Sıfatları (Demonstrativartikel)

Bu dersimizde, Almancada “Demonstrativartikel” olarak bilinen “işaret sıfatları” ile alakalı detaylı bir konu anlatımı yapacağız.

Almancada İşaret Sıfatları

Konuya her zamanki gibi tanımlarla başlayalım; işaret sıfatları, belirli bir nesne veya kişiyi işaret etmek, onları gösterme yoluyla belirtmek için kullanılan kelimelerdir. Türkçede “bu”, “şu”, “o”, “bunlar”, “şunlar”, “onlar” şeklinde kullandığımız bu kelimeler Almancada da yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.

Almancada en yaygın kullanılan işaret sıfatları “der, die, das” (bu, şu, o) ve “dieser, diese, dieses” (bu, şu, o) kelimeleri olsa da, yazımızda işaret bildirmek için kullanılan tüm sıfatlara yer vereceğiz. Aşağıdaki tabloda bu sıfatlara yer verirken tıpkı isimler gibi çekime uğradıkları için sonlarına “-” koyduk. … ise önüne gelen ismi temsil etmektedir. Bakınız:

Demonstrativartikel	İşaret Sıfatları
diese- …	bu
jene- …	şu, o
derselbe- …	aynı, aynısı
derjenige- …	o
solche- …	böyle, böylesine

İşaret sıfatlarının bulundukları hale, dil bilgisel cinsiyetlerine ve çoğul olup olmamalarına göre çekimlerini aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz:

Hal	Eril	Dişil	Nötr	Çoğul
Nominativ	dieser … jener … der … derselbe … derjenige … solcher …	diese … jene … die … dieselbe … diejenige … solche …	dieses … jenes … das … dasselbe … dasjenige … solches …	diese … jene … die … dieselben … diejenigen … solche …
Akkusativ	diesen … jenen … den … denselben … denjenigen … solchen …	diese … jene … die … dieselbe … diejenige … solche …	dieses … jenes … das … dasselbe … dasjenige … solches …	diese … jene … die … dieselben … diejenigen … solche …
Dativ	diesem … jenem … dem … demselben … demjenigen … solchem …	dieser … jener … der … derselben … derjenigen … solcher …	diesem … jenem … dem … demselben … demjenigen … solchem …	diesen … jenen … den … denselben … denjenigen … solchen …
Genitiv	dieses … jenes … des … desselben … desjenigen … solches …	dieser … jener … der … derselben … derjenigen … solcher …	dieses … jenes … des … desselben … desjenigen … solches …	dieser … jener … der … derselben … derjenigen … solcher …

Bu kelimeler bir ismin önünde (sıfat olarak) veya ismin yerine (zamir olarak) kullanılmasına bakılmaksızın çekimleri aynı kalır. Örneğin:

🇩🇪 Diese Tasche ist schön. (Bu çanta güzel.)
🇩🇪 Diese ist schön. (Bu güzel.)

Almancada günlük yaşamda en çok kullanılan işaret sıfatları “dieser, diese, dieses” (bu) ve “der, die, das” (o) şeklindedir:

1. “dieser, diese, dieses” genellikle bir şeye veya birine işaret etmek için kullanılır:
   • 🇩🇪 Dieses Buch ist interessant.
   • 🇹🇷 Bu kitap ilginç.
   • 🇹🇷 Diese Blumen sind schön.
   • 🇹🇷 Bu çiçekler güzel.
2. “der, die, das” genellikle daha önce bahsedilmiş olan bir şeye veya birine işaret etmek için kullanılır:
   • 🇩🇪 Ich habe einen Kuchen gebacken. Der ist sehr lecker.
   • 🇹🇷 Bir pasta yaptım. O çok lezzetli.
   • 🇩🇪 Ich habe eine Tasche gekauft. Die ist sehr teuer.
   • 🇹🇷 Bir çanta aldım. O çok pahalı.

Dieser, Diese, Dieses

“Dieser, diese, dieses” Almancada “bu” anlamına gelen işaret sıfatlarıdır. Bakınız:

Hal	Eril	Dişil	Nötr	Çoğul
Nominativ	dieser …	diese …	dieses …	diese …
Akkusativ	diesen …	diese …	dieses …	diese …
Dativ	diesem …	dieser …	diesem …	diesen …
Genitiv	dieses …	dieser …	dieses …	dieser …

🇩🇪 Dieser Apfel ist rot.
🇹🇷 Bu elma kırmızıdır.
🇩🇪 Diese Blume duftet gut.
🇹🇷 Bu çiçek güzel kokuyor.
🇩🇪 Dieses Buch ist sehr interessant.
🇹🇷 Bu kitap çok ilginç.
🇩🇪 Diese Äpfel sind lecker.
🇹🇷 Bu elmalar lezzetli.
🇩🇪 Dieses Auto gehört mir.
🇹🇷 Bu araba benim.

Jener, Jene, Jenes

“Jener, jene, jenes” Almancada “o” anlamına gelen işaret sıfatlarıdır:

Hal	Eril	Dişil	Nötr	Çoğul
Nominativ	jener …	jene …	jenes …	jene …
Akkusativ	jenen …	jene …	jenes …	jene …
Dativ	jenem …	jener …	jenem …	jenen …
Genitiv	jenes …	jener …	jenes …	jener …

🇩🇪 Jener Mann ist mein Vater.
🇹🇷 O adam benim babam.
🇩🇪 Jene Frau ist meine Mutter.
🇹🇷 O kadın benim annem.
🇩🇪 Jenes Haus ist sehr alt.
🇹🇷 O ev çok eski.
🇩🇪 Jene Bäume sind sehr groß.
🇹🇷 O ağaçlar çok büyük.
🇩🇪 Jenes Fahrrad ist kaputt.
🇹🇷 O bisiklet bozuk.

Derselbe, Dieselbe, Dasselbe

“Derselbe, dieselbe, dasselbe” Almancada “aynı kişi, aynı şey, aynısı” anlamına gelen işaret sıfatlarıdır:

Hal	Eril	Dişil	Nötr	Çoğul
Nominativ	derselbe …	dieselbe …	dasselbe …	dieselben …
Akkusativ	denselben …	dieselbe …	dasselbe …	dieselben …
Dativ	demselben …	derselben …	demselben …	denselben …
Genitiv	desselben …	derselben …	desselben …	derselben …

🇩🇪 Sie hat dieselbe Jacke wie ich.
🇹🇷 Benimle aynı ceketi giyiyor.
🇩🇪 Wir haben dasselbe Buch gelesen.
🇹🇷 Biz aynı kitabı okuduk.
🇩🇪 Wir haben dieselben Ideen.
🇹🇷 Aynı fikirlere sahibiz.
🇩🇪 Er hat dasselbe Auto wie sein Bruder.
🇹🇷 Onun kardeşiyle aynı arabası var.

Derjenige, Diejenige, Dasjenige

“Derjenige, diejenige, dasjenige” Almancada “…-an/-e kişi, …-an/-en şey” anlamına gelen işaret sıfatlarıdır.

Hal	Eril	Dişil	Nötr	Çoğul
Nominativ	derjenige …	diejenige …	dasjenige …	diejenigen …
Akkusativ	denjenigen …	diejenige …	dasjenige …	diejenigen …
Dativ	demjenigen …	derjenigen …	demjenigen …	denjenigen …
Genitiv	desjenigen …	derjenigen …	desjenigen …	derjenigen …

🇩🇪 Derjenige, der das Buch gelesen hat, kann die Frage beantworten.
🇹🇷 Kitabı okuyan kişi soruyu cevaplayabilir.
🇩🇪 Diejenige, die den Kuchen gebacken hat, ist meine Schwester.
🇹🇷 Pastayı yapan kişi, benim kız kardeşim.
🇩🇪 Dasjenige, das auf dem Tisch liegt, ist mein Handy.
🇹🇷 Masanın üstünde olan şey, benim cep telefonum.
🇩🇪 Diejenigen, die die Prüfung bestanden haben, sind sehr glücklich.
🇹🇷 Sınavı geçenler çok mutlu.
🇩🇪 Derjenige, der das Licht ausmacht, verlässt als letzter den Raum.
🇹🇷 Işığı kapatan kişi odadan en son çıkan kişidir.

Solcher, Solche, Solches

“Solcher, solche, “solches” Almancada “böyle” anlamına gelen işaret sıfatlarıdır.

Hal	Eril	Dişil	Nötr	Çoğul
Nominativ	solcher …	solche …	solches …	solche …
Akkusativ	solchen …	solche …	solches …	solche …
Dativ	solchem …	solcher …	solchem …	solchen …
Genitiv	solches …	solcher …	solches …	solcher …

🇩🇪 Ich habe noch nie solche Schuhe gesehen.
🇹🇷 Hiç böyle ayakkabı görmemiştim.
🇩🇪 Solcher Kaffee ist mir zu stark.
🇹🇷 Böyle kahve benim için çok sert.
🇩🇪 Ich mag solches Wetter nicht.
🇹🇷 Böyle havaları sevmem.
🇩🇪 Solche Filme sind nicht für Kinder geeignet.
🇹🇷 Böyle filmler çocuklar için uygun değil.
🇩🇪 Er liest gerne solche Bücher.
🇹🇷 Böyle kitaplar okumayı seviyor.