Almancada Edilgen Çatı #6 (Passiv mit Modalverben)
Almancada Passiv mit Modalverben ile edilgen çatının tarz fiillerle kullanımı anlatılacaktır. Bu konudan yüksek verim alabilmek adına ilk konu olan edilgen çatı konusunu çalışmanızı tavsiye ederiz.
Almancada Passiv mit Modalverben
Öncelikle konuya etken ve edilgenlik kavramlarını açıklayarak başlayalım.
Bildiğiniz üzere bir cümlede özne varsa ve bu özne cümledeki fiilin gösterdiği işi yapıyorsa buna Aktiv (Etken) bir cümle denir.
Buna karşılık, yüklemde belirtilen işi yapan öznenin belirli olmadığı, işin kim tarafından yapıldığı tahmin edilemediği ya da öznenin önemsiz olduğu cümleler ise Passiv (Edilgen) bir cümledir.
Etken ve edilgenliği açıkladığımıza göre sıra geldi tarz fiillerin zamanlar içerisindeki edilgenliğini incelemeye. Her bir zaman içinde edilgen çatı yapılan tarz fiiller alt başlıklar halinde derlenmiştir.
Passiv Präsens mit Modalverben
Tarz fiil (Modalverb) şimdiki zamanda (Präsens) ilgili şahıs zamirine göre çekimlenir. Passiv’in yardımcı fiili mastar halinde (werden) cümlenin sonuna gider. Onun da önüne partizip perfekt formatındaki cümlenin ana fiili gelir.
| Subjekt | Modelverb(Präsens) | … | Partizip II | werden |
Aşağıdaki tabloda etken cümlelerin edilgen hale dönüşümü gösterilmiştir:
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Der Arzt kann der Kranke operieren. Doktor hastayı ameliyat edebilir. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Der Kranke kann operiert werden. Hasta ameliyat edilebilir. |
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Der Vater soll die Kinder vom Kindergarten abholen. Babanın çocukları anaokulundan alması gerekiyor. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Die Kinder sollen vom Kindergarten abgeholt werden. Çocuklar anaokulundan alınmalı. |
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Ich darf der Chef nicht stören. Patronu rahatsız etmemeliyim. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Der Chef darf nicht gestört werden. Patron rahatsız edilmemelidir. |
Ancak dikkat edilmesi gereken bir nokta var. Wollen tarz fiili ile genel olarak edilgen cümle yapılmaz. Bir cümlede wollen varsa, edilgen cümle yapılırken sollen tarz fiili kullanılır.
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Ich will mein Auto verkaufen. Otomobilimi satmak istiyorum. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Otomobilimin satılması gerekiyor. |
Passiv Präteritum mit Modalverben
Tarz fiil (Modalverb) di’li geçmiş zamanda (Präteritum) ilgili şahıs zamirine göre çekimlenir. Passiv’in yardımcı fiili mastar halinde (werden) cümlenin sonuna gider. Onun da önüne partizip perfekt formatındaki cümlenin ana fiili gelir.
| Subjekt | Modelverb(Präteritum) | … | Partizip II | werden |
Aşağıdaki tabloda etken cümlelerin edilgen hale dönüşümü gösterilmiştir:
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Der Arzt konnte der Kranke operieren. Doktor hastayı ameliyat edebildi. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Der Kranke konnte operiert werden. Hasta ameliyat edilebildi. |
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Der Vater sollte die Kinder vom Kindergarten abholen. Baba, çocukları anaokulundan almalıydı. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Die Kinder sollten vom Kindergarten abgeholt werden. Çocuklar anaokulundan alınmalıydı. |
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Ich darfte der Chef nicht stören. Patronu rahatsız etmemeliydim. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Der Chef darfte nicht gestört werden. Patron rahatsız edilmemeliydi. |
Benzer şekilde cümlede wollen varsa, edilgen cümle yapılırken sollen tarz fiili kullanılır.
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Ich wollte mein Auto verkaufen. Otomobilimi satmak istiyordum. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Otomobilimin satılması gerekiyordu. |
Passiv Perfekt mit Modalverben
Tarz fiil (Modalverb) Perfekt di’li geçmiş zamanda yardımcı fiil olarak haben alınır ve ilgili şahıs zamirine göre Präsens çekimlenir. Tarz fiil mastar halde cümlenin en sonuna gider. Onun önüne Passiv’in yardımcı fiili mastar halinde (werden)gelir ve onun da önüne partizip perfekt formatındaki cümlenin ana fiili gelir.
| Subjekt | haben(Präsens) | … | Partizip II | werden | Modelverb |
Aşağıdaki tabloda etken cümlelerin edilgen hale dönüşümü gösterilmiştir:
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Der Arzt hat der Kranke operiert können. Doktor hastayı ameliyat edebildi. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Der Kranke hat operiert werden können. Hasta ameliyat edilebildi. |
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Der Vater hat die Kinder vom Kindergarten abgeholt sollen. Babanın çocukları anaokulundan alması gerekiyordu. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Die Kinder haben vom Kindergarten abgeholt werden sollen. Çocukların anaokulundan alınması gerekiyordu. |
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Ich habe der Chef nicht gestört dürfen. Patronu rahatsız etmemeliydim. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Der Chef hat nicht gestört werden dürfen. Patron rahatsız edilmemeliydi. |
Benzer şekilde cümlede wollen varsa, edilgen cümle yapılırken sollen tarz fiili kullanılır.
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Ich habe mein Auto verkauft wollen. Otomobilimi satmak istiyordum. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Otomobilimin satılması gerekiyordu. |
Passiv Plusquamperfekt mit Modalverben
Tarz fiil (Modalverb) Perfekt di’li geçmiş zamanda yardımcı fiil olarak haben alınır ve ilgili şahıs zamirine göre Präteritum çekimlenir. Tarz fiil mastar halde cümlenin en sonuna gider. Onun önüne Passiv’in yardımcı fiili mastar halinde (werden)gelir ve onun da önüne partizip perfekt formatındaki cümlenin ana fiili gelir.
| Subjekt | haben(Präteritum) | … | Partizip II | werden | Modelverb |
Aşağıdaki tabloda etken cümlelerin edilgen hale dönüşümü gösterilmiştir:
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Der Arzt hatte der Kranke operiert können. Doktor hastayı ameliyat edebilmişti. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Der Kranke hatte operiert werden können. Hasta ameliyat edilebilmişti. |
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Der Vater hatte die Kinder vom Kindergarten abgeholt sollen. Baba, çocukları anaokulundan alması gerekmişti. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Die Kinder hatten vom Kindergarten abgeholt werden sollen. Çocukların anaokulundan alınması gerekmişti. |
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Ich hatte der Chef nicht gestört dürfen. Patronu rahatsız etmemeliydim. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Der Chef hatte nicht gestört werden dürfen. Patron rahatsız edilmemeliymiş. |
Benzer şekilde cümlede wollen varsa, edilgen cümle yapılırken sollen tarz fiili kullanılır.
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Ich hatte mein Auto verkauft wollen. Otomobilimi satmak istiyordum. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Otomobilimin satılması gerekiyordu. |
Passiv Futur I mit Modalverben
Gelecek zaman yardımcı fiili werden ilgili şahıs zamirine göre Präsens çekimlenir. Tarz fiil mastar halde cümlenin en sonuna gider. Onun önüne Passiv’in yardımcı fiili mastar halinde (werden) gelir ve onun da önüne partizip perfekt formatındaki cümlenin ana fiili gelir.
| Subjekt | werden(Präsens) | … | Partizip II | werden | Modelverb |
Aşağıdaki tabloda etken cümlelerin edilgen hale dönüşümü gösterilmiştir:
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Der Arzt wird der Kranke operieren können. Doktor hastayı ameliyat edebilecektir. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Der Kranke wird operiert werden können. Hasta ameliyat edilebilecektir. |
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Der Vater wird die Kinder vom Kindergarten abholen sollen. Babanın çocukları anaokulundan alması gerekecek. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Die Kinder werden vom Kindergarten abgeholt werden sollen. Çocukların anaokulundan alınması gerekecek. |
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Ich werde der Chef nicht stören dürfen. Patronu rahatsız etmeme izin verilmeyecek. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Der Chef wird nicht gestört werden dürfen. Patronun rahatsız edilmesine izin verilmeyecektir. |
Benzer şekilde cümlede wollen varsa, edilgen cümle yapılırken sollen tarz fiili kullanılır.
| Aktivsatz (Etken Cümle) | Ich werde mein Auto verkauft wollen. Otomobilimi satmak isteyeceğim. |
| Passivsatz (Edilgen Cümle) | Otomobilimin satılması gerekecek. |