Almancada “Jemand” Zamiri
Almancada “jemand” zamiri, Türkçede “birisi” anlamına gelir ve belirsiz bir kişiyi ifade etmek için kullanılır. Bu zamir, ilgili kişinin sadece tekil olduğuna dair bir bilgiye sahiptir. Haliyle cinsiyete ve çoğula göre bir çekime uğramaz. Bunu örnek üzerinden anlatırsam anlaşılır olacaktır.
Farz edelim ki kapımız çalındı. Kapının çalındığını duyduğumuzda, bunu bir kişinin çaldığını anladık diyelim. İyi, hoş ama bu kişinin kim olduğunu hala bilmiyoruz. Yani çocuk mu (nötr cinsiyetli), kadın mı (dişil cinsiyetli) yoksa erkek mi (eril cinsiyetli) olduğunu bilmiyoruz. Bu nedenle, “jemand” zamiri yalnızca “tekil” ve “cinsiyetsiz” bir çekime sahiptir. Bu çekimi ise aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz:
| Hal Durumu | Almanca | Türkçe |
|---|---|---|
| Nominativ | jemand | birisi |
| Akkusativ | jemand jemanden | birisini |
| Dativ | jemand jemandem | birisine |
| Genitiv | jemands jemandes | birisinin |
🇩🇪 Jemand hat an der Tür geklopft.
🇹🇷 Birisi kapıya çaldı.
🇩🇪 Jemand muss die Präsentation vorbereiten.
🇹🇷 Birisinin sunumu hazırlaması gerekiyor.
🇩🇪 Jemand hat sein Buch hier gelassen.
🇹🇷 Birisi kitabını burada bırakmış.
🇩🇪 Ich hoffe, dass jemand uns helfen kann.
🇹🇷 Umarım birisi bize yardım
Almancada “jemand” zamiri, Türkçe cümlelerde ille de “birisi” anlamına gelmesine gerek yok. Pekala fiile gelen “-an/-en” ekleri ile “herhangi biri, biri” anlamı sağlanabilir.
🇩🇪 Hat jemand meinen Schlüssel gesehen?
🇹🇷 Anahtarımı gören (biri) var mı?
🇩🇪 Hat jemand den Fehler bemerkt?
🇹🇷 Hatayı fark eden (biri) oldu mu?
🇩🇪 Geht jemand zur Schule?
🇹🇷 Okula giden (biri) var mı?
Soru cümlelerinde “jemand” kullanımı, belirsizliğe ek olarak “emin olamama” halini anlatır. Hani bazen “birisi kapıyı mı çaldı” şeklinde bir cümle kurup kapının tekrar çalmasını bekleriz ya. O tarz bir ifadeden bahsediyorum. Böylesi sorularda “jemand” başa gelir.
🇩🇪 Jemand hat an die Tür geklopft?
🇹🇷 Birisi kapıyı mı çaldı?
❗ Almancada “jemand” zamiri olumlu cümlelerde “birisi” anlamına gelirken, olumsuz cümlelerde kullanılmaz. Olumsuz cümlelerde “niemand” kullanılarak “hiç kimse” anlamı verilir.
