Ünite 30 ile iki yönlü edatlardan bahsedeceğiz. Daha önceki derslerimizde yalnızca ismin i-hali ve e-hali olarak kullanılan edatları anlatmıştık. Bu dersimizde ise her iki hal durumunda da kullanılabilen edatları ve bu edatların hangi hal durumlarda olduğunu anlatacağız.
Öncelikle ismin i ve e hallerindeki artikel değişimin hatırlatmak istiyoruz;
| eril | dişil | nötr | çoğul | |
| Nominativ Yalın Hal | der | die | das | die |
| ein | eine | ein | ✖️ | |
| Akkusativ İ Hali | den | die | das | die |
| einen | eine | ein | ✖️ | |
| Dativ E Hali | dem | der | dem | den |
| einem | einer | einem | ✖️ |
Ünite 30: İki Yönlü Edatlar
Tek başlarına anlamları olmayan ama cümle içinde görev kazanmasıyla zaman, yer ya da sebep gösteren kelimelere edat denilmektedir.
Bu bölümde, ardından ismin i hali (belirtme durumu) ve ismin e hali (yönelme durumu) gelebilen birtakım edatlar gösterilecektir.
| Akkusativ İ-Hali | Kannst du die Blumen auf den Tisch stellen? Çiçekleri masaya koyabilir misin? |
| Dativ E-Hali | Die Blumen stehen auf dem Tisch. Çiçekler masanın üzerinde. |
Her iki hal durumunda kullanılan edatları aşağıdaki tabloda listelenmiştir;
| in içinde | |
| an -de / -da | |
| auf -de / -da | |
| hinter arkasında | |
| zwischen arasında | |
| über üstünde / boyunca / üzerinde | |
| unter altında |
Ne zaman hangi edatın hangi hal durumunda kullanılacağını bilmek zor olabilir. Ancak bazı ipuçlarını kullanarak bu durumu lehinize çevirebileceksiniz. İ halinde (Belirtme) mi yoksa e halinde (Yönelme) mi kullanacağımıza karar vermek için cümlenin anlamını anlamak zorundayız. Cümlenin bir hedefe doğru bir hareket hakkında mı yoksa veya belirli bir konumda gerçekleşen bir eylem hakkında mı sorusunun cevabında aramalıyız.
Eğer bir yere doğru bir hareket oluyorsa adı üstüne belirtme olan i halini kullanıyoruz. Yönelme halinde ise bir şey belirli bir konumda olduğu zaman kullanılır. Daha da net şekilde ifade edersek: Cümle wo (nerede) sorusuna cevap veriyorsa edattan sonra gelen isim e-halinde, şayet cümle wohin (nereye) sorusuna cevap veriyorsa edattan sonra gelen isim i-halinde olur.
In (içinde)
-de / -da, içinde anlamlarına gelir. Konuşma dilinde de yaygın olduğu kadar yazılı ifadelerde de sıklıkla görebileceğiz bazı kısaltmaları yapılmaktadır;
| in + dem (eril & nötr E Hali)) | im |
| in + das (nötr Yalın & İ Hali) | ins |
| Accusative: (İ Hali) | Er geht ins (in das) Kino. O sinemaya gidiyor. | |
| Dative: (E Hali) | Er ist im (in dem) Kino. O sinemada. |
an (-de / -da)
-de / -da anlamlarına gelir. Konuşma dilinde de yaygın olduğu kadar yazılı ifadelerde de sıklıkla görebileceğiz bazı kısaltmaları yapılmaktadır;
| an + dem (eril & nötr E Hali) | am |
| an + das (nötr Yalın & İ Hali) | ans |
| Accusative: (İ Hali) | Er geht an der Bahnhof. O tren istasyonuna gidiyor. | |
| Dative: (E Hali) | Er ist am (an dem) Bahnhof. O tren istasyonunda. |
auf (-ye / -ya, -de / -da)
-de / -da anlamlarına gelir. Konuşma dilinde de yaygın olduğu kadar yazılı ifadelerde de sıklıkla görebileceğiz bazı kısaltmaları yapılmaktadır;
| auf + dem (eril & nötr E Hali) | aufm |
| auf + das (nötr Yalın & İ Hali) | aufs |
| Accusative: (İ Hali) | Kannst du bitte die Gläser auf den Tisch stellen? Bardakları masaya koyabilir misin lütfen? | |
| Dative: (E Hali) | Die Gläser sind aufm (auf dem) Tisch. Bardaklar masanın üzerinde. |
hinter (arkasında)
arkasında anlamlarına gelir. Konuşma dilinde de yaygın olduğu kadar yazılı ifadelerde de sıklıkla görebileceğiz bazı kısaltmaları yapılmaktadır;
| hinter + dem (eril & nötr E Hali) | hinterm |
| hinter + das (nötr Yalın & İ Hali) | hinters |
| Accusative: (İ Hali) | Ich gehe hinter das Haus. Evin arkasına gidiyorum. | |
| Dative: (E Hali) | Ich bin hinterm (hinter dem) Haus. Ben evin arkasındayım. |
zwischen (arasında)
arasında anlamlarına gelir.
| Accusative: (İ Hali) | Der Vogel ist zwischen den Tisch und das Fenster. Kuş, masa ile pencere arasında. | |
| Dative: (E Hali) | Ich laufe zwischen meinen besten Freunden. En yakın arkadaşlarımın arasında yürüyorum. |
über (üstünde / boyunca / üzerinde)
üstünde / boyunca / üzerinde anlamlarına gelir.
| Accusative: (İ Hali) | Wir gehen über die Straße. Sokak boyunca yürüyoruz. | |
| Dative: (E Hali) | Es gibt ein Vogel über dem Fenster Pencerenin üzerinde bir kuş var. |
unter (altında)
Altında anlamlarına gelir.
| Accusative: (İ Hali) | Meine Katze geht unter den Tisch. Kedim masanın altına giriyor. | |
| Dative: (E Hali) | Meine Katze ist unter dem Tisch. Kedim masanın altında. |
Almanca okuma Parçası: 14
Frau Müller und Herr Daum haben sich am Nachmittag um 14:00 Uhr vor der Wohnung getroffen. Der Wohnung ist hinterm Supermarkt. Frau Müller schaut sich die Wohnung an. Es gibt kein Haushaltsgeräte in die Wohnung. Die Wohnung hat einen breiten Korridor und links sind drei Zimmer. Das kleine Zimmer kann man als Kinderzimmer benutzen. Die Zimmer hat ein großes Fenster. Es gibt dem Raum viel Licht. Das Wohnzimmer ist gegenüber dem kleinen Zimmer. Es ist sehr groß und hat einen Balkon. Es gibt Blumen auf dem Balkon. Das Wohnzimmer gefällt ihr sehr. Aber die Küche ist klein. Neben dem Wohnzimmer ist das Schlafzimmer und daneben ist das Bad. Frau Müller sagt Herrn Weber, dass sie fasziniert von der Wohnung ist. Aber die Entscheidung will sie nach dem Gespräch mit ihrem Mann treffen.
Bayan Müller ve Bay Daum öğleden sonra saat 14: 00’de apartmanın önünde buluştu. Daire süpermarketin arkasında. Bayan Müller daireye bakıyor. Dairede ev aletleri bulunmamaktadır. Dairenin geniş bir koridoru var ve solda üç oda var. Küçük oda çocuk odası olarak kullanılabilir. Oda geniş bir pencereye sahiptir. Odaya çok fazla ışık verir. Oturma odası küçük odanın karşısındadır. Çok büyük ve balkonu var. Balkonda çiçekler var. Oturma odasını çok seviyor. Ama mutfak küçük. Oturma odasının yanında yatak odası ve yanında banyo vardır. Bayan Müller, Bay Daum’a daireden etkilendiğini söyler. Ancak kocasıyla konuştuktan sonra karar vermek istiyor.
A2 seviye okuma parçasını dinlemek için Youtube’dan faydalanabilirsiniz.
