Almanca Bağlaçlar (die Konjunktionen)

Almanca bağlaçlar uzun ve pek çok alt başlığı olduğu için bu yazıda hepsine değinmeye çalıştık ve gerekli olanlar için ayrı ayrı yazılarda detaylı bir şekilde anlattık.
Bağlaçlar cümleleri ya da bir cümledeki kelimeleri birbirlerine bağlamaya yarayan sözcüklerdir. Almanca bağlaçlar cümlede bulunmalarına göre iki alt gruba ayrılır;
1- Temel Cümleleri Birbirine Bağlayan Bağlaçlar
2- Yan Cümleyi Temel Cümleye Bağlayan Bağlaçlar
- Neden belirten yan cümleler (Kausale Nebensätze)
- Zaman belirten yan cümleler (Temporale Nebensätze)
- Şart (koşul) belirten yan cümleler (Konditionale Nebensätze)
- Zıtlık belirten yan cümleler (Konzessive Nebensätze)
- Sonuç belirten yan cümleler (Konsequtive Nebensätze)
- Tarz belirten yan cümleler (Modale Nebensätze)
- Amaç belirten yan cümleler (Finalsätze)
- Araç belirten yan cümleler (Instrumentalsätze)
1- Temel (esas) cümleleri birbirine bağlayan bağlaçlar
Nebenordnende Konjunktionen olarak adlandırılan bu bağlaçlar kendi içinde iki gruba ayrılır.
Bir sözcükten oluşan bağlaçlar
Kendi aralarında iki gruba ayrılır;
İki cümlenin ortasında kullanılanlar
und | ve , -de/-da |
aber | ama, fakat, lakin, ancak, oysa |
denn | çünkü, zira |
oder | veya, ya da, yahut, yoksa, veyahut |
sondern | aksine, bilakis |
İkinci cümledeki öznenin yerine kullanılanlar
da | o (bu) esnada / sırada / anda |
dann | sonra, ondan sonra, bunun üzerinei o halde |
danach | bundan sonra, sonradan, sonra, arkasından |
daraufhin | bunun üzerine |
trotzdem | buna rağmen, (olduğu) halde, (olmasına) karşın |
dennoch | yine, hal böyle iken, buna rağmen |
sonst | yoksa, aksi halde, aksi takdirde |
so | bu suretle, böylece, böylelikle |
infolgedessen | bundan dolayı, bundan ötürü |
allerdings | fakat, ama |
folglich | dolayısıyla, demek ki, o halde, dolayı |
darum (deshalb, deswegen, daher) | bunun için, bundan dolayı, bu nedenle |
inzwischen (indessen, unterdessen) | o arada, bu esnada, o aralıkta |
İki sözcükten oluşan bağlaçlar
Bu tarz bağlaçların (gepaarte Konjunktionen) ilk parçası birinci cümlede, ikinci bölümü ise ya ikinci cümleden önce ya da ikinci cümledeki öznenin yerinde kullanılır. Aşağıdaki listede yaygı olanları derlenmiştir;
entweder … oder … | ya … (ve)ya … / ya … ya da … |
zwar … aber (doch) … | gerçi … ama … |
nicht nur … sondern … auch | sadece değil … aynı zamanda … |
weder … noch … | ne … ne de … |
sowohl … als auch … | hem … hem de |
einerseit … anderseits … | bir yandan …. diğer yandan …. |
mal … mal … | bazen … bazen …. |
bald … bald …. | bazen … bazen …. / kah … kah … |
teils … teils … | kimi zaman … kimi zaman … |
2- Yan cümleyi, temel cümleye bağlayan bağlaçlar
Unterordnende Konjunktionen olarak adlandırılan bu bağlaçlar aşağıda listelenmiştir;
- Neden belirten yan cümleler (Kausale Nebensätze)
- Zaman belirten yan cümleler (Temporale Nebensätze)
- Şart (koşul) belirten yan cümleler (Konditionale Nebensätze)
- Zıtlık belirten yan cümleler (Konzessive Nebensätze)
- Sonuç belirten yan cümleler (Konsequtive Nebensätze)
- Tarz belirten yan cümleler (Modale Nebensätze)
- Amaç belirten yan cümleler (Finalsätze)
- Araç belirten yan cümleler (Instrumentalsätze)
Neden Belirten Yan Cümleler
weil | çünkü |
da | -den/-dan dolayı, -dığı için, -dığından, -dığından dolayı/ötürü |
zumal | her şeyden önce, en başta, çünkü |
Zaman Belirten Yan Cümleler
als | -dığı zaman/sırada, dığında, … iken, -ince/-ınce |
wenn | … iken -dığında, -dığı zaman, -eceği zaman |
bevor(ehe) | -meden/-madan önce |
bis | -ceye kadar/dek/değin |
nachdem | -dıktan sonra |
seit | -dığından beri/itibaren/bu yana |
indem | aynı anda/enada, … iken |
sobald | olur olmaz, yapar yapmaz |
solange | -dıkça, -dığı sürece/müddetçe |
sooft | her defasında, -dıkça |
Koşul Belirten Yan Cümleler
wenn | şayet/eğer …ise, -dığı takdirde |
sofern | şayet/eğer, -dığı takdirde |
soweit | nispette, kadarıyla, dereceye kadar |
angenommen, dass … | diyelim ki, kabul edelim ki, farz edelim ki |
es sei denn, dass … | şu şartla, şöyle olursa, ola ki |
Zıtlık Belirten Yan Cümleler
obwohl | -mesine karşın/rağmen, -dığı halde |
wie … auch | her ne kadar … ise de, -mesine karşın/rağmen |
wenn … auch | -diği halde, her ne kadar … ise de |
Sonuç Belirten Yan Cümleler
…, so dass | öyle ki |
… so, dass | öyle … ki |
Tarz Bildiren Yan Cümleler
wie | gibi, kadar |
so … wie | gibi, kadar |
als | -den/-dan |
indem | -mek/-mak suretiyle |
als ob | sanki, -mış gibi |
(an)statt dass | -ceği yerde, -ceğine |
ohne dass | -meden/-madan, -meksizin/maksızın |
Amaç Belirten Yan Cümleler
damit | -mek/-mak için, amacıyla, -sın diye, -mesi/ması için |
um … zu | -mek/-mak için, -mek/-mak amacıyla, -sın diye |
Araç/Vasıta Belirten Yan Cümleler
dadurch dass | … ile, -mek/-mak sayesinde, -mek/-mak suretiyle |